Elektrikli Araçlarda Tam Elektrikli Frenleme için Bulanık Mantık Tabanlı Yeni Bir Yöntemin Geliştirilmesi ve Uygulaması

Authors : Can GÖKÇE, Özgür ÜSTÜN

Pages : 339-352

Doi:10.16984/saufenbilder.50089

View : 17 | Download : 8

Publication Date : 2015-12-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Elektrik enerjisi ve devimsel insert ignore into journalissuearticles values(kinetik); enerjinin birbirine dönüştürülebilir olması, elektrikli taşıtları geleneksel içten yanmalı motorlu araçlardan ayıran bir doğal olaydır. Elektrik makinaları sayesinde gerçekleşen bu olayda, geleneksel taşıtlarda frenleme ile kampana ve disklerde ısı enerjisine dönüştürülerek çevreye atılan devimsel enerji, elektrikli taşıtlarda elektrik enerjisine dönüştürülerek batarya ve ultrakapasitör sistemleri üzerinde depolanıp tekrar kullanılabilir. Bu olay enerji geri kazanımlı insert ignore into journalissuearticles values(rejeneratif); frenleme olarak adlandırılır. Enerji geri kazanımlı frenleme, taşıtın toplam verimi ile erimini insert ignore into journalissuearticles values(menzilini); arttıran bir özelliktir ancak enerjinin depolanabileceği belirli koşullarda mümkündür. Özellikle lokomotif gibi çok büyük devimsel enerjiye sahip raylı taşıtlarda ve vinç gibi yüksek frenleme gücü isteyen aletlerde dinamik frenleme yapıldığı da görülmektedir. Bu yöntemde de yine devimsel enerji elektrik enerjisine dönüştürülür, ancak depolama yerine, bir direnç üzerinden ısı enerjisine çevrilir. Elektrik ile frenleme uygulamalarından biri de, pozitif referansta dönen bir elektrik makinasına tersi yönde dönmesini sağlayacak bir döner alan uygulamaktır. Literatürde ters akımla-gerilimle frenleme ya da “plugging” yöntemi olarak geçmektedir. Bu makale çalışmasında bir elektrikli taşıtın yalnız elektrikli frenleme yöntemleri ile durdurulmasına çalışılmıştır. Yukarıda bahsi geçen frenleme yöntemlerinin sınırları araştırılmış, tüm fren aralığını kapsayabilecek yeni bir elektriksel frenleme algoritması tanımlanmıştır. Yöntem tam elektrikli frenleme insert ignore into journalissuearticles values(TEF); olarak adlandırılmıştır. Yöntemi gerçeklemek için model tabanlı kontrol yöntemleri kullanılarak bir bulanık mantık kontrolcü geliştirilmiştir. Geliştirilen sistem bir elektrikli motosiklet üzerinde denenerek sonuçlar tartışılmıştır.
Keywords : Elektrikli frenleme, elektrikli araç, geri kazanımlı frenleme, dinamik frenleme, ters akımla frenleme, bulanık mantık kontrol, model tabanlı kontrol, tam elektrikli frenleme