Türkiye’de Bal Üretiminin Zaman Serileri ile Modellenmesi

Authors : Şenol Çelik

Pages : 377-382

Doi:10.16984/saufenbilder.86152

View : 21 | Download : 15

Publication Date : 2015-12-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma ile Türkiye’de 1950-2014 dönemi için bal üretim miktarı serisinin tahmininin yapılması ve en başarılı sonucu veren model tipinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bunun için, 1950-2014 döneminin baz alındığı bal üretimi serisinden yararlanılmıştır. Çalışmada, serinin otokorelasyon fonksiyonu grafiğinden durağan olmadığı, birinci fark alındıktan sonra serinin durağan hale geldiği görülmüştür. Durağanlık testi için genişletilmiş Dickey-Fuller testi kullanılmıştır. Denenen modellerden parametre tahminleri anlamlı bulunan ve Akaike bilgi kriteri insert ignore into journalissuearticles values(AIC); ile Schwartz Bayesci bilgi kriteri insert ignore into journalissuearticles values(BIC); değerleri en küçük olan model tahminleri yapılmıştır. Bal üretimi için belirlenen en uygun tahmin modeli ARIMAinsert ignore into journalissuearticles values(0,1,1); şeklinde ifade edilen bütünleşik birinci dereceden hareketli ortalama modelidir. Bu modele göre 2014-2020 yılları arasında Türkiye’de bal üretiminin devamlı artış göstererek 2015 yılında 100 501 ve 2020 yılında ise 107 887 olacağı tahmin edilmektedir. 
Keywords : Bal üretimi, ARIMA modeli, durağanlık, zaman serisi