Mart 2022 Tarihli Fransız Milletlerarası Özel Hukuk Kanunu Tasarısının Genel Hükümlerine Dair Bazı Tespitler

Authors : Can Yöney

Pages : 992-1014

Doi:10.56701/shd.1553444

View : 62 | Download : 73

Publication Date : 2024-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk hukukuna bugüne değin örnek teşkil etmiş hukuk düzenlerinden olan Fransız hukukunda 2024 yılı itibariyle halen bağımsız bir milletlerarası özel hukuk kanunu bulunmamaktadır. 20. yüzyılda başarısızlıkla sonuçlanan çalışmalar sonrası, 2018 yılında dönemin Fransız Adalet Bakanı’nın daveti üzerine bir kez daha bu alanda kodifikasyon gerçekleştirilmesi hedefiyle bir çalışma grubu oluşturulmuş ve bu grupça bir kanun tasarısı hazırlanarak Mart 2022’de kamuoyuyla paylaşılmıştır. Bu tasarıda yer alan çeşitli düzenlemelerin Türk hukuku açısından da örnek teşkil edebileceğine inanarak, biz de bu çalışmamızda tasarının “Genel Hükümler” başlıklı ilk kitabında yer alan kanunlar ihtilafı ve milletlerarası yetkiye ilişkin dikkat çekici bulduğumuz bazı düzenlemeleri ele almaya çalışmış bulunmaktayız. Kanunlar ihtilafı açısından bakıldığında, kanunlar ihtilafı kurallarının uygulanması bakımından sistem değişikliği öngörülen tasarıda yabancı hukukun içeriğinin tespitinde yabancı kurumlardan da görüş talep edilebileceğine yer verilmesi ve görüş beyan eden uzmanların çapraz sorguya tâbi tutulabilmesinin açıkça öngörülmesi gibi noktalar ilk bakışta dikkat çekmektedir. Milletlerarası yetki açısından ise forum necessitatis esasına somut bir düzenlemeyle yer verilmesi ve Fransız vatandaşlığı temelli tamamlayıcı milletlerarası yetkiden vazgeçilmemesi önemli noktalar olarak görülmektedir. Bu çerçevede, çalışmamızda öncelikle Fransız hukukunda milletlerarası özel hukuk alanında kodifikasyon ihtiyacına dair tartışmalara ana hatlarıyla değinecek, sonrasında ise tasarıda yer alan dikkat çekici düzenlemeleri Fransız hukukunda uygulanagelen mevcut sistemle karşılaştırarak açıklayacak, doktrinde bunlara dair dile getirilen görüşlere değinecek ve en nihayetinde Türk hukuku perspektifinden kendi değerlendirmelerimizi ortaya koymaya çalışacağız.
Keywords : Fransız Milletlerarası Özel Hukuk Kanunu Tasarısı, Milletlerarası Özel Hukuk, Kodifikasyon, Kanunlar İhtilafı, Milletlerarası Yetki