Katılım Bankacılığında Kullanılan Yatırım Vekaleti Hesaplarının Fıkhi ve İktisadi Tahlili

Authors : Mücahit ÖZDEMİR, Nazan KAPICI

Pages : 343-372

Doi:10.17335/sakaifd.769835

View : 20 | Download : 14

Publication Date : 2020-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Katılım bankaları Türkiye’de tasarrufların kâr zarar paylaşımına göre değerlendirilmesini sağlayan en önemli kurumların başında gelmektedir. Ancak 2018 yılındaki düzenleme ile bu kurumlar kâr zarar paylaşımının yanında vekalete dayalı olarak da fon toplamaya başlamış ve bu durum eleştirileri beraberinde getirmiştir. Yatırım vekaleti hesaplarında fıkhi açılardan çeşitli sakıncalar bulunmakta ve katılım bankacılığının özgün tarafı olan kâr zarar paylaşımı esasından uzaklaşılmasına kapı aralayacağı endişesi doğmaktadır. Bu çalışmanın temel amacını, katılım bankalarındaki yatırım vekaleti hesaplarının işleyişini fıkhi yönlerinin yanında piyasa dinamikleri açısından da ele almak ve böylece konuyu farklı boyutlardan tartışarak anlaşılmasını sağlamak oluşturmaktadır. Çalışmada katılım bankalarının halka açık güncel verileri ve dokümanlarından istifade edilmiştir. Yapılan araştırma sonucunda yatırım vekaleti hesaplarının klasik fıkıhtan ayrılan, başta tahmini kâr olmak üzere çeşitli sorunlu kısımlarının olduğu ortaya konulmuştur. Diğer yandan kâr zarar katılma hesaplarıyla birlikte katılım bankacılığına yatırım vekaleti hesaplarının dahil edilmesinin gerekçesini oluşturan, getiri hassasiyeti yüksek müşterilerin katılım bankasında tutulabilmesi anlayışının arizi bir durumdan kaynaklandığı ve bu gerekçenin böylesine yapısal bir değişikliğe neden olmasının sektörün özgünlüğünden tavizler vermesine yol açabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Katılım Bankacılığı, İslami Finans, Vekalet, Yatırım Vekaleti Hesapları, Katılma Hesapları, Tahmini Kâr