Sabri Berkel’in “Zeybek” ve “Yoğurtçu” Eserlerinde Göstergebilimsel Analiz Yöntemi ile Kültürel Kod Çözümlemesi

Authors : Ayşe ÖZMAK MERCAN

Pages : 261-282

Doi:10.18603/sanatvetasarim.1312110

View : 112 | Download : 90

Publication Date : 2023-06-09

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanat eseri çözümlemeleri, sanat olgusunu kavramanın en etkili yöntemlerinden biridir. Göstergebilim de, sanat eseri çözümleme yöntemleri içinde önemli bir yere sahiptir. XX. Yüzyıl başlarından itibaren göstergebilimsel analiz yöntemi kullanılmaya başlanmıştır. Göstergebilimsel analiz yöntemi ile kültür dünyasının sayısız göstergelerini algılamak, anlamak ve kavramsal bir yapı içerisinde değerlendirmek mümkündür. Çağdaş Türk resminin öncü ressamlarından Sabri Berkel’in de çoğunlukla eserlerinde yaşadığı toplumun kültürel imgelerini ve kodlarını kullanmayı tercih ettiği görülmektedir. Bu araştırmada Berkel’in yaşadığı toplumun kültürel izlerini taşıması açısından önemli olan “Zeybek” ve “Yoğurtçu” adlı iki eserinin göstergebilimsel yöntem ile analiz yapılması amaçlanmaktadır. Makalede göstergebilimsel analiz yöntemi ile eserlerde görülen kültürel kodlarının çözümlenmesi yapılarak, resimlerde kullanılan plastik değerlerin imgeledikleri kültür kodlarının geçmiş ile bağlantısı kurulmaktadır. Dolayısıyla tespit edilen kültür kodlarından hareketle anlamsal ve dilsel kökenlerinin literatür araştırması yapılmıştır. Bu bağlamda, bir sanat eserin de kullanılan kültür kodlarının, toplumun sosyo-kültürel yapısının bir yansıması olması açısından önemli olduğu yargısına varılmıştır.
Keywords : Göstergebilim, Sabri Berkel, Resim, Analiz, Kültür Kodları