TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİNDE ÜSTÜN BAŞARI KIDEMİ NEDENİYLE ERKEN TERFİ İŞLEMİ VE YARGISAL DENETİMİ

Authors : Rasim TÜTÜNCÜ

Pages : 95-130

View : 22 | Download : 25

Publication Date : 2018-12-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Öz Terfi denilen bir idari işlemle elde edilen rütbe; ordu içinde hiyeraşinin oluşumunda, disiplinin tesisi ve korunmasında ve böylece vazifenin yerine getirilmesinde anahtar bir işleve sahiptir. Kanunun aradığı şartları taşıyan personel, rütbe bekleme süresini doldurduğunda normal olarak bir üst rütbeye terfi etmektedir. Ayrıca istisnai olarak; belirli konularda üstün başarı göstermiş personel, Kuvvet Komutanı tarafından seçildiği takdirde emsallerinden bir yıl önce terfi edebilmektedir. 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nda “üstün başarı kıdemi” olarak geçen, günlük dilde “mümtaz terfi” ya da “erken terfi” olarak ifade edilen “üstün başarı kıdemi nedeniyle erken terfi” işlemi; idarenin takdir yetkisinin yaygın olarak kullanıldığı ve bu nedenle uyuşmazlık konusu olarak sıkça yargıya taşınan bir konudur. İdare, erken terfi ettireceği personeli seçerken, üstün başarı kıdemi nedeniyle erken terfi sebeplerinden herhangi birine dayanma konusunda geniş bir takdir yetkisine sahiptir. Her sınıf ve/veya rütbe için farklı bir sebebe dayanma serbestisini dahi içeren geniş bir takdir yetkisi, terfi onayında kimin hangi gerekçeyle terfi ettiğinin açıklanmaması, konunun özüyle uyumlu olmayan erken terfi sebeplerinin varlığı, subaylıkta geçen hizmet süresinin hesabında yapılan hatalar ve uygulamadan kaynaklanan  sorunlar; bu çalışmada, idare hukuku ilke ve kuralları ile yargı kararları ışığında ele alınmış ve mevcut sistemin daha öngörülebilir bir yapıya kavuşturulması maksadıyla birtakım çözüm önerileri geliştirilmiştir.
Keywords : Takdir yetkisi, askerî personel, rütbe, erken terfi, üstün başarı kıdemi