MUSTAFA İSÂMEDDÎN EFENDİ’NİN ŞERHLERİ VE ŞERH USULÜ

Authors : Sadık YAZAR

Pages : 97-126

View : 23 | Download : 11

Publication Date : 2017-06-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Ebü’l-İsme Mustafa İsâmeddîn Efendi, XVIII. yüzyılın şârih ve mütercim kimliği ile birçok eser veren bir Türk âlimidir. Gerek biyografik kaynaklarda gerekse de kendi eserlerinin girişinde bulunan bilgilerden hareketle, yazarın asıl adının Mustafa, lakabının ise İsâmeddîn olduğunu anlamaktayız. Hüseynî nisbesini de kullanan yazar ilmiye sınıfına mensup olup müderrislik görevinde bulunmuştur. Eserlerinde kendisini Nakşibendî olarak andığına göre, Mehmed Tâhir’in bildirdiği gibi Nakşibendî tarikatına mensuptur. Mehmed Tâhir’in verdiği bilgiye göre Mustafa İsâmeddîn Üsküdarlı olup burada vefat etmiştir. Mehmed Süreyya ve Mehmed Es’ad’ın verdikleri bilgilerden ve kendi eserlerinin bazılarından, onun müderrislik görevi dolayısıyla İstanbul dışında, Edirne’de de, bulunduğunu anlamaktayız. Bu makalede onun şerhleri ve şerhlerinde uyguladığı yöntem üzerinde durulacaktır. Bu maksatla öncelikle, biyografik kaynaklardan hareketle onun hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilecektir. Ardından da şerhlerinde uyguladığı yöntem alıntılanacak metinler eşliğinde ortaya konulmaya çalışılacaktır. 
Keywords : Mustafa İsâmeddîn Efendi, şerh, XVIII yüzyılda şerh geleneği, şerh usulü