AŞIK GARİP İLE ŞAH SENEM (İNCELEME - METİN)

Authors : Mehmet Öztürk

Pages : 400-405

View : 79 | Download : 53

Publication Date : 2023-12-30

Article Type : Other Papers

Abstract :Âşık Garip ile Şah Senem hikâyesi Türk halk hikâyeleri içerisinde önemli bir yer teşkil etmektedir. Hikâye üzerine bugüne kadar pek çok çalışma hazırlanmıştır. Hazırlanan çalışmalarda hikâyenin çeşitli yönlerden ele alındığı ve gelenek içerisindeki yerinin belirlenmeye çalışıldığı görülür. Bu çalışmalardan en yenisi Mehmet Emin Bars’a aittir. Bars, Âşık Garip İle Şah Senem (İnceleme-Metin) adlı eserinde hikâyenin altı farklı varyantını değerlendirmiştir. Yazar, "İnceleme” bölümünde bu altı farklı varyantı tetkik etmiş, "Metinler” bölümünde ise varyantlara yer vermiştir. İncelenen metinlerden üçü Anadolu sahasına ait yazılı varyanttır. Bu metinler ilk defa Bars tarafından Arap harflerinden Latin harflerine aktarılmış ve yine ilk defa bu çalışmada değerlendirilmiştir. Eserde değerlendirmeye tabi tutulan diğer üç metin ise Azerbaycan sahasına ait olan sözlü varyanttır. Yazar, hikâyenin Anadolu ve Azerbaycan sahasında teşekkül etmiş olan altı farklı varyantını epizot, şiirler ve motifler yönünden karşılaştırmıştır. Derin bir analiz ve sentez sürecinden geçerek hazırlanan çalışmada tercih edilen inceleme yöntemi daha önce hazırlanan eserlerde de kullanılmıştır. Bu bağlamda eserin önce değerlendirilmesi yapılmış, ardından Âşık Garip çalışmaları içerisindeki yeri belirlenmeye çalışılmıştır.
Keywords : halk edebiyatı, halk hikâyesi, Âşık Garip ile Şah Senem, Anadolu, Azerbaycan