KURUBAKLAGİL TÜKETİMİ KOLOREKTAL KANSER RİSKİNİ AZALTMADA ETKİLİ MİDİR?

Authors : Can Korkmaz, Taygun Dayı, Mustafa Hoca

Pages : 365-379

Doi:10.70813/ssd.1300318

View : 50 | Download : 42

Publication Date : 2024-12-20

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu derleme yazı, kurubaklagil içeriğinde yer alan bazı anti-kanser etkili besin öğeleri ve bileşenlerinin, kolorektal kanser gelişim riski üzerindeki potansiyel etkilerini ve bu konudaki bazı güncel çalışmaları bir araya getirmeyi hedeflemiştir. Kanser, kardiyovasküler hastalıklardan sonra, mortalite riski en yüksek sağlık sorunudur. Kolorektal kanser ise, sağkalım oranı en düşük kanser türlerinden birisidir. Kolorektal kanser ve beslenme arasında çift yönlü bir ilişki mevcuttur. Batı tarzı beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıkları kolorektal kanser riskini potansiyel olarak arttırabilirken, sağlıklı beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıkları ile kolorektal kansere yakalanma riskinin azaltılabileceği öngörülmektedir. Dünyada en sağlıklı beslenme modeli olarak kabul gören Akdeniz diyetinin önemli bileşenlerinden biri olan kurubaklagillerin insan sağlığı üzerinde olumlu potansiyel etkileri olabileceği düşünülmektedir. Kurubaklagillerin sahip olduğu lektin, saponin, fitat, fenolik bileşenler, peptid ve diyet posası içeriğinin potansiyel anti-oksidan, anti-inflamatuar, prebiyotik ve apoptoz stimüle edici özellikleri ile kolorektal kanser gelişim riskini potansiyel olarak azaltabileceği bilinmektedir. Her ne kadar potansiyel anti-kanser özellik gösterseler dahi, hatalı saklama-hazırlama-pişirme yöntemleri ve yüksek miktarda veya sıklıkta kurubaklagil tüketiminin insan sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle, kurubaklagil tüketim şekli, sıklığı ve miktarı hususunda ulusal ve uluslararası rehberler baz alınmalı ve bireye özgü (tolerasyon derecesine bağlı) tüketim önerileri diyetisyen tarafından verilmelidir.
Keywords : Beslenme, Kanser, Kolorektal kanser, Kurubaklagil