Mısır, Moğolistan ve Malezya Devletlerinin Ombudsman Teşkilatlarının Karşılaştırılması

Authors : Kadir Caner Doğan

Pages : 26-37

View : 46 | Download : 51

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Ombuds, “temsilci” ve man, “insan” kelimelerinin birleşmesinden meydana gelen ve temsilci kişi anlamı taşıyan ombudsman, dünyada ilk olarak İsveç’te ortaya çıkmış ve vatandaşlardan kamu yönetiminin kötü yönetim ve insan hakları ihlallerine karşı şikayet kabul ederek bunları yasal prosedür ile çözen bir yapıdır. Günümüzde dünyanın neredeyse tüm devletlerinde çeşitli düzeylerde görülmektedir. Nitekim ombudsman, özellikle dünyada II. Dünya Savaşı’ndan sonra siyasal, kültürel ve ekonomik gerekçelere bağlı olarak yayılım göstermiştir. Bu çalışmada, Afrika kıtasından Mısır’da ve Asya kıtasından Moğolistan’da ve Malezya’da ombudsmanlık teşkilatları yapısal ve işlevsel çerçevede değerlendirilmek istenmektedir. Gerçekleştirilerek çalışma, büyük oranda Türk kamu yönetiminde daha önce yapılmamış kullanılmamış verilere, bilgilere ve kaynaklara dayanmaktadır. Bu açıdan da literatüre önemli katkı yapacağı düşünülmektedir. Ombudsman karşılaştırma kriterleri ile çalışmada konu edilen ülkeler çerçevesinde analiz edilmiştir. Çalışmanın yöntemi, nitel analize bağlı literatür taramasıdır. Çalışmanın sonuçlarına göre; devletlerin siyasi kültürlerine de bağlı bir biçimde Mısır Ombudsmanı, ACA biçiminde öngörülürken; Moğolistan Ombudsmanı, Moğolistan Ulusal İnsan Hakları Komisyonu; ve Malezya Ombudsmanı da PCB olarak belirtilmektedir. Ayrıca Mısır’da ve Malezya’da hükümet aracılığıyla göreve gelen ombudsman, Moğolistan’da parlamento vasıtası ile gelmektedir. Diğer yandan, Mısır’da tavsiye kararı ve soruşturma açma yetkisi bulunan ombudsmanın, Moğolistan ve Malezya’da sadece tavsiye kararı verme yetkisi vardır.
Keywords : Mısır, Moğolistan, Malezya, Ombudsman, Karşılaştırma