ESKİ ANADOLU TÜRKÇESİNDEKİ ASLI VE DOLAYLI ÜNLÜ UZUNLUKLARININ KAFİYE YOLUYLA TESPİTİ

Authors : Mehmet KARA

Pages : 155-178

View : 18 | Download : 8

Publication Date : 2007-02-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Her beyti kendi arasında kafiyeli olduğu için mesnevT türü incelenerek Eski Anadolu Türkçesine ait Türkçe kelimelerde yazıda gösterilmeyen uzunluklann tespit edilebileceğini düşünüyoruz. Makalede bu düşünce, iki mesneviden yola çıkılarak ispatlanmaya çalışılmıştır. Uzun ünlülü Arapça ve Farsça kelimelerle Türkçenin uzunluk bulunduran kelimelerinin kolayca kafiye oluşh..ırabildiği görülüyor . Makalede verilen örneklerde, asli uzunluk bulundurabilecek kelimelerin uzun ünlülü Arapça/Farsça kelimelerle kafiyelenmesi, sebepsiz bir tercihe dayanmamaktadır. Bu örneklerin hepsi Türkmen Türkçesinde asli uzunluk bulundunnaktadır. Eski Anadolu Türkçesindeki uzun ünlülerin tespitinde bu tarihı lehçede kullanılan yazı sisteminden ne yazık ki pek faydalanamıyoruz . Ancak kafiye sistemi bize bu konuda büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Bu konuda yapılacak daha geniş çalışmalardan sonra, Eski Anadolu Türkçesinde uzun ünlü bulunduran Türkçe kelimeler tam olarak tespit edilebilir. Bu tespitin ardından kafiye kelimelerinde yoğunlaşan dikkatimizi Divan şiiri mısralarına çevirdiğimizde, vezin hatası olarak görülen birçok açık hecenin aslında uzunluktan dolayı kapalı olduğu ve buralarda vezin hatasının bulunmadığı anlaşılmış olacaktır. 
Keywords : Uzun ünlü, aslı uzun ünlü, Eski Anadolu Türkçesi, Türkmence, aruz vezni, vezin hataları, kafiye sistemi, mesnevi