Eski Uygurca Vimalakīrtinirdeśa-sūtra Tefsirine İlişkin Fragmanlar

Authors : Uğur UZUNKAYA

Pages : 119-130

Doi:10.21497/sefad.1218397

View : 20 | Download : 12

Publication Date : 2022-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanskritçe Vimalakīrtinirdeśa-sūtra Mahāyāna Budizmi’nin önemli sūtralarından biridir. Metnin Sanskritçesi yanında Çince, Tibetçe, Moğolca, Soğdca, Hoten Sakacası ve Eski Uygurca versiyonları da mevcuttur. Eski Uygurca Vimalakīrtinirdeśa-sūtra bugün Berlin, Kyōto ve İstanbul’da bulunan fragmanlardan oluşan bir metindir. Vimalakīrtinirdeśa-sūtra kadar bu metin üzerine yazılmış tefsirler de oldukça önemli bir yere sahiptir. Bunlar içerisinde özellikle Vimalakīrtinirdeśa-sūtra tefsirinin Eski Uygurca tercümesine ait fragmanlar bugün Berlin Turfan Koleksiyonu’nda korunmaktadır. Eski Uygurca Vimalakīrtinirdeśa-sūtra tefsiri 48 fragman üzerine tesis edilmiştir ve 811 satır hacmindedir. Bu çalışmanın konusunu ise Eski Uygurca Vimalakīrtinirdeśa-sūtra tefsirine ait şimdiye kadar neşredilmemiş fragmanlar oluşturmaktadır. Tıpkı diğer fragmanlar gibi bu çalışmada ele alınan fragmanlar da Berlin Turfan Koleksiyonu’nda korunmaktadır. Çalışmaya esas alınan fragmanların Eski Uygurca Vimalakīrtinirdeśa-sūtra tefsirine ait olduğunun tespiti ve bununla birlikte ayrıntılı ve kapsamlı katalog bilgileri Simone-Christiane Raschmann tarafından yapılmıştır. Raschmann tarafından tespit edilen ve bu çalışmaya dâhil edilen fragmanların sayısı beştir ve arşiv numaraları sırasıyla şöyledir: U 2641 insert ignore into journalissuearticles values(T II 1080);, U 3180 insert ignore into journalissuearticles values(T III B T.V. 51);, U 3181 insert ignore into journalissuearticles values(T III B T.V. 51);, U 3182 insert ignore into journalissuearticles values(T III B T.V. 51); ve U 3183 insert ignore into journalissuearticles values(T III B T.V. 51);. Bu yazıda Eski Uygurca Vimalakīrtinirdeśa-sūtra tefsirine ait ve bahsi geçen arşiv numaralarına sahip fragmanların yazı çevirimi ve harf çevirisi, Türkiye Türkçesine aktarımı, dizininin/sözlüğünün hazırlanması amaçlanmıştır.
Keywords : Eski Türkçe, Eski Uygurca, Vimalakīrtinirdeśa sūtra, Eski Uygurca Vimalakīrtinirdeśa sūtra tefsiri, text edition