Güneş Kaynaklı Ultraviyole Radyasyonunun Karasal Ekosistemler Üzerine Etkileri

Authors : Nihal KENAR, Osman KETENOĞLU

Pages : 67-77

View : 20 | Download : 12

Publication Date : 2009-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Atmosferdeki ozon yoğunluğunun azalışı sebebiyle artan ultraviyole radyasyon miktarı, canlıları ve ekosistem yapısını etkilemektedir. Atmosfer bileşenleri, bulut örtüsü, yükseklik, albedo, güneş ışınlarının eğimi ve bitki kanopi şekli gibi parametreler, yeryüzüne ulaşan ultraviyole ışınlarının miktarında değişimlere yol açmaktadır. Ultraviyole ışınlarının yoğunluğundaki artış, canlılarda aktif oksijen türevlerinin üretimine, serbest radikallerin oluşmasına, DNA hasarına ve bitkiler için fotosentezin kısmi engellenmesine sebep olmaktadır. Bunun yanında ultraviyole radyasyonu, ekosistem seviyesinde türlerin rekabet dengesini, simbiyotik ilişkileri, biyojeokimyasal döngüleri ve fitoplankton verimliliğini etkilemektedir. Sonuç olarak güneş kaynaklı UV radyasyonunun artışı, doğal dengenin bozulmasına neden olmaktadır.
Keywords : Ultraviyole radyasyon, karasal ekosistemler, ozon azalımı