Çocukların Okuma Hakkına İlişkin Algıları Ölçeği (ÇOH): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Authors : Fatma Kırmızı, Firdevs Güneş, İbrahim Halil Yurdakal, Nevin Akkaya, Bilge Bağcı Ayrancı, Ruhan Karadağ Yılmaz, Sabri Sidekli, Yasemin Kuşdemir, Duygu Çağ, Nurgül Ünlücömert, Ezgi İnal

Pages : 296-314

Doi:10.16916/aded.1565882

View : 192 | Download : 216

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmanın amacı çocukların okuma hakkına ilişkin algılarını değerlendirmeye yönelik bir ölçme aracı geliştirmektir. Araştırma ilkokul ve ortaokul öğrencileri ile 2023-2024 eğitim öğretim yılı içerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nicel araştırma yöntemi ve tarama araştırma kullanılmıştır. Öncelikle 55 yargı ifadesi ile madde havuzu oluşturulmuştur. Maddelerin kapsam geçerliliğini sağlamak için alanında uzman sekiz öğretim elemanına, 2 sınıf öğretmenine ve 2 Türkçe öğretmenine ulaşılmıştır. Yapılan değerlendirmeler doğrultusunda bazı maddeler elenmiş kalan 39 maddeye 5’li Likert eklenmiş ve aday ölçek ortaya çıkarılmıştır. Örneklemin belirlenmesinde olasılığa dayalı olmayan örneklem yöntemlerinden “kolay ulaşılabilir örnekleme” tercih edilmiştir. Bu kapsamda 814 örnekleme ulaşılmıştır. Yapılan analizlere göre KMO değerinin .948; Bartlett’s testi sonucunun ise anlamlı olduğu belirlenmiştir. AFA’ya göre ölçek dört alt boyuttan oluşmaktadır. Ölçekte 32 madde yer almaktadır. Ölçekte yer alan maddelerin faktör yük değerleri 0.38 ve 0.75 arasında değişmektedir. DFA çalışmasında sıklıkla kullanılan uyum değerlerinden, RMSEA = .08; CFI= 0.901; GFI=0.929; NFI= 0.834 şeklinde belirlenmiştir. Ölçeğin tümü için Cronbach’s alpha değeri ise 0.85’tir. Bu çalışmada geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirilmiştir.
Keywords : Okuma hakkı, ilkokul, ortaokul, öğrenci, algı, ölçek geliştirme