İlkokul Öğrencilerinin Peritekstual Okuma ile Soru Sormaya Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Authors : Hüseyin Çevik

Pages : 277-295

Doi:10.16916/aded.1609101

View : 167 | Download : 187

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırma, ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin peritekstual okuma ile soru sormaya yönelik tutumları arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır. İlişkisel tarama modeliyle yürütülen çalışma, Ankara ili Yenimahalle ilçesindeki üç devlet okulunda öğrenim gören 373 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Veriler, Peritekstual Okuma Düzeyi Belirleme Ölçeği ve Soru Sormaya Yönelik Tutum Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde bağımsız örneklemler t-testi, ANOVA, korelasyon ve regresyon analizleri kullanılmıştır. Bulgular, öğrencilerin genel peritekstual okuma düzeylerinin orta seviyede olduğunu, özellikle görsel unsurları okuma becerisinde diğer alanlara göre daha yüksek performans sergilediklerini ortaya koymuştur. Cinsiyet ve kardeş sayısı gibi değişkenler açısından peritekstual okuma düzeyi anlamlı bir farklılık göstermezken, kız öğrencilerin metin içi peritekstual unsurları okuma düzeylerinin erkeklere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Peritekstual okuma düzeyi ile soru sormaya yönelik tutum arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuş, peritekstual okuma düzeyinin öğrencilerin soru sorma tutumlarını yordadığı görülmüştür. Araştırma sonuçları, öğrencilerin eleştirel düşünme ve sorgulama becerilerinin geliştirilmesinde peritekstual okuma becerisinin önemli bir katkı sağlayabileceğini göstermektedir. Bu bağlamda, okuma alışkanlıklarını geliştirmek için öğrencilere peritekstual okuma unsurlarını tanıtan etkinlikler yapılması ve ders materyallerinde peritekstual öğelere daha fazla yer verilmesi önerilmektedir.
Keywords : İlkokul öğrencileri, periteks, peritekstual okuma, soru sorma tutumu, eleştirel düşünme