Konya-Karatay Medresesi’nin Taçkapısı Üzerine Yeniden Düşünmek

Authors : Ziya Kenan Bilici

Pages : 79-110

Doi:10.23897/usad.1541121

View : 104 | Download : 120

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Anadolu’da Selçuklu çağının en dikkat çekici yapılarından biri de Konya’daki Karatay Medresesi’dir. Bugüne kadar birçok çalışmaya konu edilen yapının, Selçuklu çağının anıtsal bir tasarımını oluşturan taçkapısının yeniden ele alınarak restitüsyon esaslı bir çalışmaya konu edilmesinde yarar vardır. Karatay Medresesi\\\'ne ait olduğu düşünülen taçkapının, varsayımsal olarak, “Alāeddîn Camii”nin kuzey cephesinde yer alan ve Muhammed bin Havlan el-Dımışkî tarafından 1219/20 yılları arasında yapılmış mermer portal ile eş zamanlı olarak inşa edildiği ve aslî yerinin de geçmişte “Alāeddin Camii”ne yakın bir mevkide olduğu ileri sürülebilir. Bu bağlamda, mermer kaplı bu anıtsal taçkapının, Selçuklu Sarayı\\\'nın bulunduğu “Alâeddîn Tepesi”nin eteğinde, Selçuklu çağında kentin dış suru üzerindeki kapıdan başlayarak, Karatay Medresesi ile Kemâleddîn Rumtaş Medresesi arasından geçen ana arterinin güney ucunda ve “Kılıç Arslan Köşkü”nün önündeki hendeğin üzerinde yer alan anıtsal bir burcun cephesine adeta emperyal bir “Porticus” gibi tasarlanarak yerleştirildiği ve geçmişte “Bâb’ûs-Sultan” diye bilinen Konya\\\'nın “Sultan Kapısı” olduğu söylenebilir.
Keywords : Konya, Karatay Medresesi, Celâleddîn Karatay, Muhammed bin Havlan el-Dımışkî, Sultan Kapısı