27 Aralık 1886 Tarihli İnhisar-ı Duhan Nizamnamesinin Tatbikine Dair Bir Değerlendirme

Authors : Mustafa DAĞ

Pages : 162-180

Doi:10.52642/susbed.1016304

View : 19 | Download : 12

Publication Date : 2022-04-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Tütün, bilhassa 17. Yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı İmparatorluğu’nun idari, ekonomik ve sosyal hayatında önemli bir yere sahip olmuştur. 1871 yılına kadar tütün inhisarı genel olarak devlet eliyle hazırlanan nizamnamelerle idare edilmiştir. 1871 yılından itibaren tütün alanında yeni bir kanunlaşma ve yenileşme süreci başlamıştır. Bu bağlamda 27 Aralık 1886 tarihli nizamname bu anlamda dönüm noktası olmuştur. “İnhisar-ı Duhan Nizamnamesi” adıyla yürürlüğe giren nizamnameyle birlikte tütünün üretimi, tüketimi, ticareti ve gelirleri tam anlamıyla Reji Şirketi’nin inhisarına yani yabancı bir şirketin tekeline girmiştir. İmparatorluk genelinde Reji Şirketi’nin tekeline giren tütün üreticilerinin, tüketicilerinin ve tüccarlarının Reji Şirketi’ne, Reji Şirketi’nin ise onlara karşı olan hukuk ve vazifelerinin neler olduğuna dair hükümlere yer verilmiştir. Bu çalışmada, bilhassa nizamnamede yer alan hükümlerin imparatorluk genelinde uygulamadaki karşılığının neler olduğu üzerinde durmaktır. Bu çerçevede imparatorluğun farklı bölgelerinden tespit edilen örnekler arşiv belgelerinden istifade edilerek incelenmiştir.
Keywords : İnhisar ı Duhan Nizamnamesi, Tütün, Reji Şirketi, Osmanlı İmparatorluğu, Nizamnameler