Bir Siyasetnâme Olarak `Kutadgu Bilig`

Authors : Hasan Hüseyin ADALIOĞLU

Pages : 237-253

View : 15 | Download : 12

Publication Date : 2016-06-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Kutadgu Bilig, 11. yüzyıl Karahanlılar devri Türk-İslam kültür muhitinin ortak bir ürünüolup İslamî dönem Türk kültürünün ilk manzum siyasetnâmesidir. Kutadgu Bilig’de, kronolojikolarak kendisinden önce veya sonra yazılmış siyasetnâmelerden, gerek felsefi malumatgerekse de temsilî üslup bakımından, farklı ve özgün yönler vardır. Bu kıymetli eser, İslamîTürk edebiyatının ilk ürünlerinden biri olmakla birlikte, yalnızca Türk edebiyatı tarihi bakımındandeğil, aynı zamanda Türk sosyolojisi, Türk kültür tarihi ve Türk devlet felsefesi açısındanda ele alınıp incelenmesi gereken önemli bir kaynaktır. Siyasetnâmelerin ekserisi İranİslamcoğrafyasında şekillenen Fars siyaset geleneği ile İslam prensiplerinin sentezlenmiş biçimleriolmasına karşın Kutadgu Bilig, büyük ölçüde Türk devlet ve siyaset geleneğini ihtivaetmektedir. Bu yönden diğerlerinden farklı ve özgün bir eserdir. Kutadgu Bilig bize, binlerceyıllık Türk tarihinde, birçok coğrafya, iklim, din, kültür ve uygarlık değişikliklerine rağmen,ana çizgileri aşağı yukarı aynı kalan bir toplum ve devlet anlayışının sürdüğünü göstermektedir.
Keywords : Kutadgu Bilig, siyaset, siyasetnâme, devlet felsefesi