Lefkoşe Kalesinin Fethini İlk Elden Anlatan Mühim Bir Mektup

Authors : Muhittin ELİAÇIK

Pages : 21-38

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2009-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede Kıbrıs’ın fethinde önemli bir adım olan Lefkoşe kalesinin fethini, fethe bizzat katılmış bir paşanın ağzından anlatan fetihnâme türü bir mektup incelenmektedir. Paşanın divan kâtibince şahsi münşeat defterine kaydedilmiş bu mektup hakkında bildiğimiz kadarıyla bugüne dek bir inceleme yapılmamıştır. Mektubun yazarı Enderun’da yetişmiş çok usta bir kâtip olarak gözükmektedir. Kâtibin adının geçtiği kısım defterden kopup ayrılmış olsa da defter incelendiğinde bu kâtibin Gelibolulu Mustafa Âlî, bağlı bulunduğu paşanın da Lala Mustafa Paşa olması ihtimali ağır basmaktadır. Küçük bir ihtimal de kâtibin Yusuf bin Efrayim olabileceği yönündedir. Defterin iç kapağında ise “İnşâ-i Kemal Paşa” diye bir başlığın bulunması kâtibin bir başkası da olabileceğini düşündürmektedir. Defterde kâtibin ve paşanın kimliğine dair net bir kayıt olmadığından ve kâtibin adının geçtiği kısım adeta bilerek defterden koparılmış olduğundan ancak karinelerle böyle bir tespit yapabiliyoruz. Defterin başına ve sonuna vurulmuş olan iki büyük mühür defterin Lefkoşe’nin fethinden sonra muhafaza altına alındığı kanaatini oluşturmaktadır. Defterdeki mektuplar kronolojik bir sıra izlemeyip sonradan kaydedilmiş intibaı vermektedir.
Keywords : Kıbrıs, Lefkoşe kalesi, mektup, divan kâtibi, münşeat, Mustafa Âlî