Osmanlı Hukukunun Temelleri ve Tanzimat Dönemindeki Hukuksal Yeniliklerin Sosyo-Politik Dinamikleri

Authors : Gürsoy AKÇA, Himmet HÜLÜR

Pages : 295-321

View : 16 | Download : 13

Publication Date : 2006-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Teorik olarak ondokuzuncu yüzyıla kadar Osmanlı devlet ve toplum yapılanmasında dinselkuralların belirleyiciliğinden söz etmek mümkünse de, gerçekte bu kurallar din dışı toplumsaldinamiklere dayanan ilkeler aracılığıyla işlerlik kazanmışlardır. Hatta yönetim ve örgüt gibikamusal nitelikli alanlarda toplumsal geleneği yansıtan örfi kurallar daha belirleyici olmuşlardır.Onyedinci ve onsekizinci yüzyıllarda Avrupa’da meydana gelen ve bütün dünyayı etkileyensosyo-ekonomik ve sosyo-politik gelişmelerin baskısını Osmanlı ondokuzuncu yüzyıldayoğun olarak hissetmiş ve kurumsal modernleşme çabalarıyla baskılara cevap vermeye çalışmıştır.Kurumsal modernleşme çabalarının hukuksal boyutu, dünyadaki gelişmelere koşut vebu gelişmelerin gereklerini karşılayacak modern bir hukuk sisteminin oluşturulmasını kapsamışve bu süreç hukuksal alanda dinsel kuralların belirleyiciliğinin kısıtlanmasını beraberindegetirmiştir. Bu hukuksal sekülerleşme süreci zamanla geleneksel yaklaşımı dönüştürerek akılve birey eksenli modern bir hukuk anlayışının gelişimine katkı sağlamıştır. Bu bağlamda, makaledeele alınan Tanzimat dönemindeki hukuksal düzenlemeler Osmanlı-Türk tarihinde birdönüm noktasını oluşturmaktadır
Keywords : Osmanlı Hukuku, Osmanlı Toplumu, Örfi Hukuk, İslam Hukuku, Tanzimat, Mecelle