KAFKASYA’DAN MUŞ YÖRESİNE GÖÇLER VE GÖÇMENLERİN İSKÂNI (1856-1905)

Authors : Ahmet ÖZTÜRK, Serap TOPRAK

Pages : 437-458

Doi:10.21563/sutad.510550

View : 21 | Download : 50

Publication Date : 2018-07-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Kırım Savaşı’nda mağlup olan Rusya, Kafkas halklarının kendisine gerekli desteği vermediği gerekçesiyle bölge halkına yönelik baskı, şiddet ve asimilasyon politikaları yürütmeye başladı. Rusya’nın uyguladığı bu politikalar sonucunda bölge halkı tarihi, dini ve ekonomik bağları olan Osmanlı Devleti topraklarına göç etmek zorunda kaldı. Osmanlı Devleti topraklarına 1850’li yılların ilk yarısında bazı Kafkas ailelerin gönüllü olarak gelmesiyle başlayan göç hareketi, 1859 yılından itibaren yoğunluk kazanmaya başladı. 1862-1865 yılları arasında doruk noktasına ulaşan göçler, sonrasında azalma göstermeye başladı. Fakat 1877–1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra göç hareketinde tekrar artış görüldü. Çeşitli dönemlerde artış ve azalışlar gösteren bu göç hareketi, 20. yüzyılın ilk yıllarına kadar devam etti. 1850’lerin sonundan itibaren iskâna açılan Muş yöresine Kafkasya’dan gelen binlerce göçmen yerleşti. Bu çalışmada, Muş yöresini iskân bölgesi olarak tercih eden Kafkasya göçmenlerinin nüfus özellikleri, yerleşim yerleri ve göçmenlerin yöre halkı ile sosyo-ekonomik ilişkileri incelenmiştir.
Keywords : Göç, Kafkasya, Osmanlı Devleti, Muş, iskân