YESİLİ HOCA AHMED ROMAN ÜÇLEMESİNDE KIZILELMA’DAN İLA-YI KELİMETULLAH’A

Authors : Hakan SOYDAŞ

Pages : 95-109

Doi:10.21563/sutad.636683

View : 21 | Download : 15

Publication Date : 2019-08-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Yesili Hoca Ahmed isimli tarihî roman Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun yayımlanan son eseridir. Üç ciltten oluşan bu tarihî roman Hoca Ahmed-i Yesevî’nin hikmet dolu hayatını ve tasavvufi bakış açısını yansıtır. Tarihî romanlar, tarihi bir fon olarak kullanırken hakikat ve kurgu arasındaki ilişkiyi de tesis etmeye çabalar. Sepetçioğlu, eserini kaleme almadan önce Türkî coğrafyayı gezmiş ve gözlemlerde bulunmuştur. Ahmet Yesevi’nin manevi iklimini solumaya gayret eden yazar, yapmış olduğu okumalarla Ahmet Yesevi ve Yesevilik üzerine bilgilerini arttırmıştır. Bilginin gerçekliğinde kurulan çerçeve metin, kurgu sanatının esaslarına da sadık kalınarak romanlaştırılmıştır. Ahmed-i Yesevî, tarihî şahsiyetinin yanı sıra roman kişisi olarak da hayat bulmuştur. Çalışmamızda Ahmed-i Yesevî’nin tarihî şahsiyetiyle roman karakteri kimliğinin ne ölçüde işlendiği ele alınacaktır. Ayrıca Türk tarihinin bir mihenk taşı olarak ele alınan Yesevilik öğretisinin de izleri sürülecektir. Yeseviliğin öne çıkarılan yönleri metin merkezli incelenip örneklendirilecektir. Bu çalışmada kurgu sanatının eseri olan roman kişisi Yesili Ahmed ve öğretileri gerçeklik terazisinde ölçüye vurulacaktır. Türk edebiyat tarihinin önemli yazarlarından Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun en büyük eseri olarak tavsif ettiği ilgili romanı edebî mikyaslarla, akademik okumalar eşliğinde değerlendirilecektir.
Keywords : Mustafa Necati Sepetçioğlu, Yesili Ahmed Hoca, Tarihî Roman, Yesevilik