TURKISH FOREIGN POLICY DURING THE SECOND WORLD WAR: NEUTRALITY, DIPLOMACY AND STATECRAFT

Authors : Şaban ÇALIŞ, Çağlar SÖKER

Pages : 445-463

Doi:10.21563/sutad.855900

View : 18 | Download : 13

Publication Date : 2019-12-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalenin amacı İkinci Dünya Savaşında Türkiye’nin nasıl ve niçin tarafsız kaldığı konusunu yeniden değerlendirmektir. Oldukça açıktır ki ne ekonomisi ne de askeri kapasitesi, Türkiye’nin böyle bir savaşa girmesi için müsaitti. Ancak bu süreçte diplomasinin ve devlet idaresi konusunun oynadığı rol hiç de küçümsenmemelidir. Gerçekten de dönemin -zaman zaman her iki rolü de oynayan- diplomatlarının ve siyasal liderlerinin tarihsel deneyimleri, onların bu savaşa girmemelerinde önemli bir rol oynamıştır. Buna rağmen, bugün bazıları hala İkinci Dünya Savaşı sırasında Müttefikler davet ettiğinde savaşa girmiş olsaydı Türkiye’nin birtakım avantajlar sağlamış olacağını iddia etmektedir. Oysa bu araştırma açıkça göstermektedir ki bu iddialar, ekonomik ve askeri gerekçelerin yanında, ne zaman, nasıl ve hangi tarafta Türkiye savaşta yer almalıydı sorularına bir cevap verilmeden basit birer iddia olmanın ötesine geçemezler. Öte yandan, hiç şüphe yok ki kiminle müttefik olduğuna bakmaksızın, Türkiye bu savaşta yer almış olsaydı, baştan ayağa yıkılmış bir ülkeye dönüşmenin yanında, kesinlikle milyonlarca insanını da kaybetmiş olacaktı. Eğer bunun böyle olmamış olması bir başarı ise, bu başarı tarihsel deneyimlerine yaslanarak ve esnek politikalar takip ederek diplomasi ve devlet idaresi görevlerini yerine getiren dönemin liderlerine ait olmalıdır. •
Keywords : Dış Politika, Tarafsızlık, Diplomasi ve Devlet İdaresi