“FAĞFÛR-NÂME” ADLI ESERDE GEÇEN KÜLTÜREL MOTİFLER VE OLAĞANÜSTÜ UNSURLAR

Authors : Mehmet YASTI, Hidayet DUYAR

Pages : 235-263

Doi:10.21563/sutad.1130516

View : 22 | Download : 15

Publication Date : 2022-06-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Fağfurşâh ile Mâhperî hikâyesini konu alan ve tespit edebildiğimiz tek yazma nüshası Fransa Bibliotheque National No: 406’da kayıtlı olan Fağfûr-nâme, Hüsrev ü Şîrîn, Salâmân u Absâl, Şem ü Pervâne, Hüsn ü Dil, Leylâ ile Mecnûn, Mihr ü Mâh, Hümâ vü Hümâyûn, Vâmık u Azrâ, Cihânşâh ile Şemsiyye, Seyfü’l-Mülûk ve Bedi’ü’l-Cemâl, Heft-Peyker’de olduğu gibi her türlü nimete sahip olup çocuk özlemiyle tutuşmakta olan bir Çin padişahının hikâyesiyle başlar. Çocuk sahibi olabilmek için diğer edebî eserlerde karşımıza çıkan açları doyurmak, çıplakları donatmak, yolcuları ağırlamak ve müneccimlere fal baktırmak gibi belli başlı ritüeller bu eserde de görülür: Nihayetinde Çin hakanının Fağfûrşâh adlı bir çocuğu doğar ve bu çocuğun on üç yaşlarında Mâhperî’ye âşık olması ve başından geçen olaylar eserde akıcı ve sade bir dille anlatılır. Fağfûr-nâme, konusu kadar içinde barındırdığı kültürel motifler ve olağanüstü varlıklar açısından da ilgi çekicidir. Eser yazıldığı dönemin ve sahanın çeşitli inançları, âdetleri ve bunların uygulanması ile ilgili bizlere ipuçları vermektedir: Turunç atma, âşık olma, mektuplaşma, rüya, saçı saçma; olağanüstü varlıklar, don değiştirme ve tılsım gibi unsurları eserde bulmak mümkündür. Bu çalışmada Fağfûr-nâme adlı eserde tespit edilen bu motifler ve olağanüstü unsurlar tarihî, kültürel ve edebî bakımdan irdelenmiştir.
Keywords : Fağfûr nâme, kültürel motifler, turunç atma, saçı saçma, olağanüstü unsurlar, Fağfûr nâme, kültürel motifler, turunç atma, saçı saçma, olağanüstü unsurlar