Kırcaali’nin Çağdaş Türk Kadın Şiirleri Üzerinde Jinoeleştirel Bir İnceleme

Authors : Atıf Akgün, Sahita Jafarizad Asgharabadi

Pages : 179-205

Doi:10.21563/sutad.1298615

View : 103 | Download : 129

Publication Date : 2024-12-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Balkanlarda gelişen çağdaş Türk edebiyatlarının sosyal meselelere temas eden yönü ilk dönemlerinden itibaren güçlü olmuştur. Bu bağlamda değerlendirilebilecek önemli konulardan biri de kadının toplumdaki konumu ve bunun kadınlar tarafından nasıl algınlandığıdır. Bu çalışmada, Bulgaristan’da Türklerin yoğun olarak yaşadığı Kırcaali’de yakın dönem Türk kadın şairlerinin 9 şiir kitabındaki metinler merkeze alınmıştır. Örneklem havuzunda yer alan yakın dönem şiirleri çağdaş bir feminist eleştiri kuramı olan, Elain Showalter\\\'in Kadın Eleştirisi Teorisi (Jinoeleştiri ) bağlamında incelenmiştir. Çalışmamızda odaklanılan eserlerde kadınların aile fertlerinin kaybıyla ilgili trajik duyguları, ailenin ve dinin yüceltilmesi, aşk şiirleri, hayata ve geleceğe yönelik duygu ve düşünceler, acılardan ve bağımlılıklardan kurtulma çabaları gibi temaların ağırlık kazandığı ve dolayısıyla da Showalter\\\'in eleştiri kuramı bağlamında incelenebilir olduğu görülmüştür. Gerek Balkanlardaki yerel bir türk edebiyatında kadınların şiir türünde dikkat çekici yoğunlaşması gerekse bu edebî ürünlerin güncel bir feminist kuram bağlamında değerlendirilmesi söz konusu hareketin özgün değeri hakkında önemli bulgular ortaya koymaktadır. Bu çalışmamızda bir fenomen olarak ilgili sahadaki şiir hareketinin edebiyat tarihindeki yeri tespit edilmiş ve söz konusu kadın merkezli edebî hareketin Showalter\\\'in feminist edebî eleştiri modeliyle mukayeseli olarak genel değerlendirmesi yapılmıştır.
Keywords : Bulgaristan, Kırcaali, Jinoeleştiri, Kadın, Feminizm, Elain Showalter, Şiir