Klasik Türk Edebiyatında Bir Tür Olarak Şükürnâme

Authors : Ahmet Kavaklıyazı

Pages : 85-109

Doi:10.21563/sutad.1367041

View : 445 | Download : 283

Publication Date : 2024-12-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Klasik edebiyat eserlerinin türlerine dair bugüne kadar yapılan çalışmalarda tespit ve tasnif noktasında önemli mesafeler katedilmiştir. Her ne kadar “tür”ün kavramsal çerçevesi hâlen tartışmalı olsa da literatüre eklenen eserler sayesinde yeni tür tespitlerinin yapılabilmesi söz konusudur. Şükürnâme ve şükriyye adlı eserlerin de bu bağlamda ele alınması mümkündür. Zira bu başlıktaki eserleri inceleyen çalışmalarda tür tespitlerinin birbirinden farklı olduğu görülür. Dolayısıyla söz konusu eserlerin şekil ve muhteva bakımından incelenmesi ve buradan hareketle şükürnâme adında müstakil bir edebî türün olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir. Çalışmada bu maksatla ilk önce tür kavramının çerçevesi ve türleri toplu hâlde konu edinen belli başlı yayınlar üzerinde durulmuş, sonra ilgili olduğu diğer türlerle bağlantıları incelenerek “şükürnâme”nin tespiti yapılmıştır. Daha sonra da şükürnâme/şükriyye başlıklı eserler, yazmalardan da yararlanılarak tür özellikleri açısından incelenmiştir. Neticede şükürnâmenin edebî bir tür olarak, Cenab-ı Hakk’a şükretmenin gerekliliği konusunda yazılmış; yer yer tahmid, münacat ve nasihat içerikli söyleyişlerin de bulunduğu eserleri ifade ettiği görülmüştür.
Keywords : Klasik Türk edebiyatı, metin, edebî tür, şükürnâme, şükriyye.