Kuruluştan Krize: Gazi Orman Çiftliği ve 1929 Ekonomik Buhranı (1926-1933)

Authors : Süleyman Tekir

Pages : 73-91

Doi:10.21563/sutad.1420029

View : 78 | Download : 48

Publication Date : 2025-04-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Erken Cumhuriyet yıllarında Gazi Orman Çiftliği yakın dönemlerde ise Atatürk Orman Çiftliği olarak tanınan müessese, aynı zamanda büyük bir iktisadi teşekkül özelliği gösterir. Bu yönüyle Cumhuriyet’in ilk yıllarında Türkiye ekonomisinin genel görünümünü yansıtır. Gazi Orman Çiftliği modern tarım ve sanayii üretim modellerinin Türkiye\\\'de uygulanabilme sahası kazandırılması ve aynı zamanda Cumhuriyet idaresine bir ekonomik model oluşturabilmek için inşa edildi. Kuruluşu sırasında bataklık arazinin kurutulması, çiftlikte makinalı tarıma geçilmesi ve burada çiftçiler için gerekli tohumların ıslah edilmesi gibi çalışmalar yapılması, çiftliğin kuruluşundan itibaren ülke için örnek oluşturduğunu göstermektedir. Türkiye\\\'de tarımın temel sorunu olarak kabul edilen makineli tarımın yoksunluğu, çiftlikte modern tarım tekniklerinin kullanılmasıyla örneklem oluşturulmaya çalışıldı. Buna bağlı olarak çiftçilere ve köylülere verilen kurslar aracılığıyla tarım aletlerinin kullanımı yaygınlaştırılması amaçlandı. Ziraat şubesi tarafından sert buğdaylar, kışlık siyah ve beyaz arpa türleri ile çavdarın deneme ekimleri yapılırken, Ankara gibi sert iklime uygun yonca, mısır ve pancar ekimleri de yapılarak ülkenin bu alanlardaki düşük üretim kapasitesi artırıldı. Hayvancılık şubesi beş farklı kısma ayrılarak Türkiye’de yetiştirilen küçük ve büyükbaş hayvanların üretimi yapıldı. Bu çalışmada Gazi Orman Çiftliği’nin kuruluşuyla 1929 dünya ekonomik buhranından sonraki faaliyetleri ve 1933’e kadar geçen süre içerisinde iktisadi açıdan kat edilen mesafe, arşiv belgeleri ışığında ele alındı.
Keywords : Mustafa Kemal Atatürk, Gazi Orman Çiftliği, iktisadi teşekkül, ekonomik model, tarım