KADI BURHANEDDİN’İN ŞİİRLERİNDE SAVAŞ İLE İLGİLİ HUSUSLAR

Authors : Mehmet KIRBIYIK

Pages : 155-177

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2018-12-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Özet XIV. yüzyılda yaşayan Kadı Burhaneddin kadı, vezir, naip, hükümdar ve âlim bir şairdir. Etki sahası sınırlı olsa da Türk şiirinin gelişiminde önemli rol oynamıştır. Duygularını coşkun ve içli bir biçimde dile getiren şair; âşıkâne, şuhane şiirler de kaleme almıştır. Bu âşık vasfının yanında şiirlerine bir komutan, mücadele adamı olarak haşin mizacı, cesur tabiatı, cengâver ruhu da aksetmiştir. Yiğitçe edası onu çağdaşlarından ve birçok divan şairinden ayıran özelliklerindendir. Şiirlerinde görülen sert ve şiddetli söyleyişleri, tok ifadeleri, kahramanca duyguları ifade etmesinin bir sonucu olarak kabul etmek mümkündür. Ebulfeth lakabı ile de anılan şairin şiirlerinde, savaşlar sebebiyle Anadolu’nun bazı yerleşim birimlerinden, yaşanmış olaylar etrafında gerçekçi bir biçimde söz edilir. Bir savaş oyunu olan satranç terimlerine de çokça yer verilir. Sâhib-i seyf ü kalem olarak da tavsif edilebilen Kadı Burhaneddin, ismini verdiği veya ima ettiği Timur, Mutahharten, Toktamış gibi birçok şahsiyetle mücadeleden geri durmamış; büyük bir cesaret örneği olarak kaderin gereğince kazanın vuku bulacağına da işaret etmiştir. Bu çalışmada, Kadı Burhaneddin’in savaşçı ve mücadeleci karakterinin şiirlerine tesiri, yukarıda anılan savaş ile ilgili hususların yanı sıra sert ve şiddetli söyleyişleri, tok ifadeleri ile ele alınmaya çalışılacaktır War Related Topics in the Poems of Kadi Burhaneddin Abstract Kadi Burhaneddin was a kadi, vizier, regent, ruler, poet, and scholar of the XIV century. Despite his limited scope of influence, he has played an important role in the development of Turkish poetry. As a poet he wrote amatory joyous poems expressing ardent feelings in a sensitive manner. Besides the characteristic of a lover, his harsh temperament, brave nature as a commander, a man of war were also reflected in his poems.. His valiant style is one of the distinctive features differentiating him form many of his contemporaries and divan insert ignore into journalissuearticles values(court); poets. Harsh and violent utterances seen in his poetry, presence of full statement could be accepted as a result of his expression of  heroic emotions. In the poems of his, also nicknamed as Ebulfeth, in a  a realistic manner some events that have occurred duirng the wars  in Anatolia are decribed. Chess, a war game, and related terms are used quite frequently.  Kadı Burhaneddin who could also be described as the owner of sword and pend did not refrain from fights and struggles from people namded or implied such as Timur, Mutahharten, and Toktamış; and implied with great courage in his poems that events would occur in in line with destiny.   In this study, the impact of Kadi Burhaneddin’s warrior and combative character in his poems as well as issues related to the wars, his harsh and severe utterances, full statements will be analysed.  Keywords: Classical Turkish Literature, Kadi Burhaneddin, War.
Keywords : Klasik Türk Edebiyatı, Kadı Burhaneddin, savaş