İktidarın Sembolik Dili: Sâmerrâ Dönemi Abbâsî Halifelerinin Unvanları

Authors : Mehmet Ali Kapar, Ebubekir Sıddık Özanlayan

Pages : 42-58

Doi:10.47702/sema.2024.39

View : 130 | Download : 137

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Devlet kademesi içerisinde kullanılan lakap ve unvanlar kişiler arasındaki hiyerarşiyi tanzim eder. Özellikle unvan ve lakaplar, yöneticilere, hanedan mensubu kişilere verildiği takdirde, hükümdarlık alameti olarak da sayılır. Abbâsîler, İslam dünyasının en uzun süre hüküm süren halifelik hanedanıdır. Abbâsî Halifeleri, tarih boyunca değişen siyasî ve toplumsal şartlara uyum sağlamak adına farklı zamanlarda çeşitli unvanlar kullanmışlardır. Bu unvanlar, Halifelerin sahip olduğu liderlik rollerinin çeşitliliğini ve genişliğini vurgulamaktadır. Abbâsîlerin 836 ile 892 yılları arasında süren Sâmerrâ Dönemi başkentin Bağdat\\\'tan Sâmerrâ\\\'ya taşınmasıyla başlamıştır ve Abbâsî Devleti\\\'nin zirvesinde olduğu bir zaman dilimini temsil etmektedir. Sâmerrâ dönemi halifeleri de unvan ve lakapları kullanarak hükümdarlıklarını güçlendirmek istemişlerdir. Bu çalışmada, tüm Abbasi Halifeleri tarafından kullanılması bir gelenek olan Halifelik unvanlarının Sâmerrâ Dönemindeki kullanımları ve bu kullanımların sadece bir isim değil, aynı zamanda siyasî, dini ve kültürel anlamlar taşıdığının incelenmesi amaçlamaktadır. Ayrıca Sâmerrâ Dönemi Abbâsî Halifelerinin unvanlarının iktidar sembolleri ve siyasî dinamiklerdeki rolünü araştırmaktadır. Sâmerrâ Dönemi boyunca halifelerin unvanlarının nasıl değiştiği ve bu değişimin siyasî ve kültürel etkileri ele alınırken bu dönem Halifelerinin unvanlarının tarihî ve kültürel mirasa olan etkisi değerlendirilmekte ve geleceğe yönelik araştırma alanlarına ışık tutulması amaçlanmıştır. Yöntem olarak kavramların açıklanması, örneklendirmeler ve karşılaştırmalar kullanılmıştır. Çalışmada ana kaynaklar merkezli olarak nitel araştırma yöntemi kullanılarak doküman analizi yapılmıştır.
Keywords : Abbâsî Halifeleri, Sâmerrâ Dönemi, Diplomasi, Unvan, Lakap