TÜRKİYE’DE DERNEKLEŞME VE TOPLUMSAL GELİŞMİŞLİK GÖSTERGELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Authors : Oral KARAKAYA

Pages : 315-340

View : 24 | Download : 13

Publication Date : 2022-10-06

Article Type : Research Paper

Abstract :Toplumun sivil ve siyasal nitelemesiyle ayrıştırılması, öncelikle devletin, ardından da kapitalist düzenin teorik temellerini oluşturmuştur. Siyasal toplum, devleti ve kurumlarını, sivil toplum da devlet aygıtı dışında kalan toplum kesimlerini anlatmaktadır. Ancak zamanla sivil toplum, gönüllük esasıyla kamu hizmeti üreten örgütlenmeler şeklinde tanımlanmıştır. Sivil toplum örgütlenmesinin yaygınlığı demokratikleşme göstergeleri arasında sayılmaktadır. Türkiye’de başlıca sivil toplum kuruluşları, dernekler, vakıflar, sendikalar, siyasi partiler, meslek kuruluşları şeklinde sıralanabilir. Örgütlenme özgürlüğü çerçevesinde sivil toplum kuruluşları anayasal ya da yasal güvenceye kavuşturulmuştur. En yaygın sivil toplum örgütlenmesi türü derneklerdir. Bu çalışmada iller itibarıyla derneklerin faaliyet türlerine göre sayılarıyla toplumsal gelişmişlik göstergesi olarak belirlenen beş kriter arasında ilişki araştırılacaktır. Bu kriterler, seçimlere katılım oranı, sağlık düzeyi, eğitim düzeyi, gelir ve servet düzeyi, genel yaşam memnuniyeti şeklinde belirlenmiştir. Her il için dernekleşme oranı olarak belirlenen 10.000 kişiye düşen dernek sayısıyla seçimlere katılım oranı, sağlık düzeyi, eğitim düzeyi, gelir ve servet düzeyi ve yurttaşların genel yaşam memnuniyetlerine ilişkin veriler karşılaştırılacak, anlamlı sonuçlara ulaşılmaya çalışılacaktır. Çalışmanın temel amacı, illerdeki dernekleşme düzeyinin o ilin gelişmişlik düzeyiyle ilişkisini ortaya koymaktır. Anlamlı bir ilişkinin ortaya çıkmaması da beklenen sonuçlar arasında olmakla birlikte bildirinin temel hipotezi, dernekleşmeyle gelişmişlik ve demokratik katılım arasında doğrusal bir ilişkinin bulunduğudur.
Keywords : Sivil toplum, dernekleşme, yaşam memnuniyeti, siyasal katılım, demokratikleşme