Zeka Kuramları: Bazısı Tutar Bazısı Tutmaz

Authors : Burcu ÇALIKOĞLU

Pages : 133-150

View : 17 | Download : 8

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu çalışmada, zekâ konusunda ileri sürülmüş olan kuramlar arasındaki popülerlik meselesi ele alınmıştır. Araştırma problemi de, “Bazı kuramlar neden diğerlerine göre daha popülerdir?” şeklinde betimlenmiştir. Kuramlar arası popülerliği analiz edebilmek amacıyla insert ignore into journalissuearticles values(a); zeka kuramlarının tarih boyunca nasıl gelişme gösterdiği ve insert ignore into journalissuearticles values(b); neden bazı kuramların diğerlerine göre daha fazla yaygınlık kazandığı konularına açıklık getirilmiştir. Bu amaca dayanarak Platon insert ignore into journalissuearticles values(MÖ 428-348);’dan Gardner’a insert ignore into journalissuearticles values(2012); kadar yaklaşık yirmi dört zeka anlayışı ve modeli taranmıştır. Sternberg ve Kaufman’ın insert ignore into journalissuearticles values(2018); Dört Dalga’sı üzerinden yeniden incelenen kuramların insert ignore into journalissuearticles values(a); non-lineer ve insert ignore into journalissuearticles values(b); diyalektik özelliklerde gelişim gösterdiği gözlemlenmiştir. Bir kuramın popülerliğine etki eden beş faktör tanımlanmıştır. Bunlar; insert ignore into journalissuearticles values(1); zeminin kabul edebilirliği, insert ignore into journalissuearticles values(2); uygulanabilirlik, insert ignore into journalissuearticles values(3); kolaylık, insert ignore into journalissuearticles values(4); çok benzerlik-az farklılık ve insert ignore into journalissuearticles values(5); ekonomikliktir. Çalışmanın sosyal bilimlerde kuram geliştirmek ya da kavramsal veya meta-kuram tadında çalışmak isteyen araştırmacılara kaynak olabileceği düşünülmüştür. Ayrıca, bireyi, herkesçe övülen bir kuramın neden beğenilmeyebileceği, veya tam tersine çoğunlukla beğenilen zeka akımına neden kapılabilineceği gibi sorularla karşı karşıya getirerek, çalışmanın bireysel düzeyde farkındalık uyandıracağı düşünülmektedir.
Keywords : zeka, yetenek, popülerlik, kuramlar arası karşılaştırma, non lineer, diyalektik