El-LÂMİŞÎ’NİN “KİTÂBUN FÎ USÛL’UL-FIKH” KİTABINDA YÖNTEM

Authors : Shawish MURAD

Pages : 205-211

View : 23 | Download : 12

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :أوضح هذا البحث أهمية ومكانة منهج من مناهج تدوين علم أصول الفقه، وأهم ملامحه ومميزاته، وهو منهج الفقهاء` طريقة الحنفية` من خلال دراسة منهج عالم من علماء أصول الفقه المتقدمين، وهو الإمام اللامشي في كتابه` كتاب في أصول الفقه`، من خلال التعرف عليه وعلى كتابه، ومنهجه في عرض مادة الكتاب، وأهم ملامح منهجه في عرض مضامين الكتاب، لنصل في النهاية أنه اتبع منهج الفقهاء، وأنه منهج تميز بكثرة ذكره للفروع الفقهية وربطه بين الفروع والأصول، واعتناءه بذكر آراء متقدمي الحنفية وتمحيصها وتحريرها وترجيح بعضها على بعض مع مقارنة بينها وبين أصول غيرهم من المتكلمين والمعتزلة، وكثرة استدلاله لمذهب الحنفية، مع دمجه بعض مسائل الكلام والمنطق في الأصول والربط بينها، واعتناءه بالحدود والتعريفات. ذكرنا هذه كله في البحث مع أمثلة من كتابه تدل على صحة ما نقول. Bu araştırma, “Hanefi ekolü” yöntemini benimseyen mütekaddim usulü fıkıh âlimlerinden olan el-Lâmişî’nin “Kitâbun fî Usûl’ul-Fıkh” kitabını ele alarak usulü fıkıh ilminin tedvin yöntemlerinden bir yöntemin, şekil ve özelliklerinin önemini açıklamıştır. Bu arada el-Lâmişî’yi, kitabını, kitabın bölümlerini sunmadaki tarzını ve kitabın içeriğini aktarmadaki yönteminin önemli hatlarını inceleyerek sonunda el-Lâmişî’nin fakihlerin yöntemini izlediği, metodunda feri fıkhı meseleleri çokça zikrettiği ve usul ve feriyi bağdaştırdığı sonucuna ulaştık. Ayrıca mütekaddim Hanefilerin görüşlerini zikretmeyi, ayrıştırmayı, bağımsızlaştırmayı, bu görüşleri Hanefi ekolünün dışında kalan Mutezile ve diğer kelamcıların görüşleri ile kıyaslayarak tercihte bulunmayı, kelam ve mantık meselelerini usulle kaynaştırarak Hanefi mezhebinin delillerini çoğaltmayı ve tarifleri önemsediğini gördük. Söylediklerimizi doğrulayacak şekilde kitaptan örnekler vererek araştırmamızda bu konulara değindik.
Keywords : Yöntem, Usul, Fıkıh, Hanefi