MAHREMİYETİN KAMUYA AÇILMASI: TEK BAŞINA DANS VE RÖNTGENCİLİĞİN TOPLUMSAL ELEŞTİRİSİ

Authors : Onurhan DEMİRKOL

Pages : 91-106

Doi:10.32001/sinecine.540274

View : 18 | Download : 10

Publication Date : 2015-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Yönetmenli ğ ini Biene Pilavcı’nın yaptı ğ ı Alleine Tanzen insert ignore into journalissuearticles values( Dancing Alone-Tek Ba ş ına Dans , 2012);, bir ailenin, kendi “karanlık” geçmi ş iyle, yine o geçmi ş in bir parçası olan birey tarafından yüzle ş meye davet edilmesini konu alan bir belgesel filmdir. Türkiye’den Almanya’ya göçmü ş bir ailede yıllar önce gerçekle ş mi ş olan yüksek dozlu ş iddetin ve cinsel istismarın if ş ası, filmin çekimi sırasında naklen ve do ğ açlama olarak kaydedilir. Biene Pilavcı, filmi çeken ki ş i olmanın yanı sıra konu edindi ğ i sorunun merkezinde olması durumuyla, bu filmin hem öznesi hem de nesnesidir. Film, bu biçimiyle adeta bir “Cinéma Vérité” gerçekli ğ ine ula ş ır ve izleyiciyle kurdu ğ u ili ş ki, bu yönüyle çok daha geni ş ölçekli bir soruna i ş aret eder: Toplumsal temsili bu denli güçlü bir sorunun kar ş ısında izleyicinin dü ş tü ğ ü “röntgenci” pozisyonu, özne ile nesnenin, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde yapay bir bölünmü ş lü ğ ünü ça ğ rı ş tırır. Bu açıdan bakıldı ğ ında film, “mahremiyet” ve “özel alan” kavramlarını ve bu alanları dı ş arıdan izleyen “röntgenci” izleyiciyi konumlanı ş ları bakımından yeniden sorgulatan, ele ş tirel bir bakı ş yaratmı ş olur. Toplumsal bir suça tanıklık ça ğ rısı, o suçun bir seyirlik nesne olarak toplumdan dı ş lanmı ş oldu ğ unun da de ş ifresidir. Bu makalede, özne ile nesnenin kopuklu ğ unda ortaya çıkan bu sorun, postyapısalcı ele ş tiri yöntemiyle ele alınmı ş ve filmdeki kavramlar film ve izleyici arasındaki ili ş ki ba ğ lamında çözümlenmeye çalı ş ılmı ş tır. Bu yöntemi uygularken, problemin toplumsal yönü, Lacan’ın “ayna kuramı” üzerinden tartı ş ılarak bir senteze varılmak amaçlanmı ş ve Zizek’in “röntgencilik” vurgularından yararlanılarak sinema perdesinin bir ayna olarak ele alınması sa ğ lanmaya çalı ş ılmı ş tır. Böylece filmin i ş aret etti ğ i bütünle ş me özlemi vurgulanmı ş tır. 
Keywords : Röntgencilik, Lacan, ayna, kamusal alan özel alan, suç, etik