Kara Yüzey Sıcaklığının ARIMA Yöntemiyle Modellenmesi ve Gelecek Tahmini: Antalya Uygulaması

Authors : Cemberk KÜLAHCİ, Zafer ASLAN

Pages : 81-90

View : 32 | Download : 40

Publication Date : 2023-07-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünya üzerinde iklim değişiklikleri, insanlık için en önemli sorunlar arasında yer almaktadır. Bu değişimlerin yol açtığı doğal afetler, yıkım, kaynakların tükenmesi ve iklimsel nedenlerle artan sağlık problemleri gibi pek çok sorunun yanı sıra, ekonomik ve sosyal etkiler de gözlemlenmektedir. İklim değişikliği, küresel ve yerel olarak farklı etkiler gösterir ve yüzey sıcaklıkları da dahil olmak üzere birçok önemli parametreyi etkiler. Bu nedenle, yüzey sıcaklığı gibi önemli parametrelerin zaman içinde nasıl değiştiğini anlamak, iklim değişikliği ile mücadelede önemli bir adımdır. Bu çalışmada 1985 ile 2023 yılları arasındaki Antalya ilimize ait günlük kara yüzey sıcaklıkları NOAAinsert ignore into journalissuearticles values(National Oceanic and Atmospheric Administration); üzerinden elde edilerek, aylık ortalama bazında çalışma yapılmıştır. ARIMAinsert ignore into journalissuearticles values(Autoregressive Integrated Moving Average); yöntemiyle yapılan bu çalışmada önümüzdeki 120 aya ait tahminde bulunulmuştur. ARIMA ile oluşturulan model de eğitim hata oranı MSEinsert ignore into journalissuearticles values(Mean Square Error); ile 1.01 olarak hesaplanmıştır. Eğitilen model sonrası yapılan tahminde kara yüzey sıcaklık değerlerinin 1985 - 2023 yıllarına ait aylık ortalama değerlere yakın kalacağı tahmin edilmiştir.
Keywords : Kara Yüzey Sıcaklığı, Makine Öğrenmesi, Modelleme, ARIMA