TÛR-İ SİNÂ KISSASINI İSRAİLOĞULLARININ TEŞBİHÎ VE TECSİMÎ TANRI TASAVVURU ZEMİNİNDE OKUMAK

Authors : Emrah DİNDİ

Pages : 107-148

Doi:10.30561/sinopusd.650581

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede Tur-i Sina kıssasında yer alan Tanrı’nın insan yahut doğa varlıkları biçiminde algılanmasını ifade eden teşbihî insert ignore into journalissuearticles values( antropomorfik); yahut Tanrının tecelli ve tezahürünü, kendisini açma ve ifşasını bildiren tecsimî insert ignore into journalissuearticles values( teofanik); mahiyetteki İsrailoğulları itikatları, Tanrı tasavvur ve tahayyülleri hem senkronik insert ignore into journalissuearticles values(eş zamanlı); hem de nüzul dönemi Yahudi Tanrı tasavvurlarıyla ilişkili olarak diakronik insert ignore into journalissuearticles values(art zamanlı); okunmaya ve irdelenmeye tabi tutulmuştur. Bu irdeleme yapılırken metinlerin kronolojisi esas alınarak öncelikli olarak Tanah’ta yer alan Tur-i Sina kıssası ile ilgili Tanrı anlatı ve tasvirlerine, vahiy-dağ kültü ilişkisine yer verilmiş, ardından Kur’an’da yer alan aynı kıssada benzeri Tanrı tasavvur ve algılarının yer alıp almadığı, almış ise kıssanın anlatımıyla verilmek istenen asıl mesajın ne olduğu, İbrani-Kenan Tanrı tasavvurlarında, kadim toplumların vahiy ve dağ kültünde Kur’an’ın bir dönüşüm gerçekleştirip gerçekleştirmediği, ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu minval üzere Tanah, Kur’an, Tefsir ve modern çalışmalardan kıssa ile ilgili verilerin toplanıp, analizlerinin yapılıp ve bir senteze varmanın hedeflendiği bu çalışma neticesinde, Kur’an’da hikâye edilen Tur-i Sina kıssasında yer alan teşbihî insert ignore into journalissuearticles values( antropomorfik ); ve onun tecellisi ve tezahürünü ifade eden tecsimî insert ignore into journalissuearticles values( teofanik ); Tanrı betimlemeleri, İslam’ın Allah imajını mı yansıttığı yoksa İsrailoğulları dilinden tahkiye edilen Tanrı algılarının bir hikâyesi mi olduğu problemi aydınlığa kavuşturulmuştur. 
Keywords : Tûr i Sinâ, Hz Musa, Tanah, Antropomorfizm, Teofani