Türkçe Dersi Öğretim Programları ile Türkçe Ders Kitaplarında Ses Olayları Konusunun Öğretimi ve İşlevsel Dilbilgisine Göre Etkinlik Önerileri

Authors : Seher Çiçek

Pages : 200-222

Doi:10.30561/sinopusd.1582449

View : 83 | Download : 103

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmanın amacı; 2019 ve 2024 Türkçe Dersi Öğretim Programları ile Türkçe ders kitaplarında ses olayları konusunun öğretimini karşılaştırmalı olarak incelemek ve işlevsel dil bilgisine uygun öğretim etkinlikleri önerisi getirmektir. Bu amaçla araş-tırmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Bu yönteme uygun olarak ulaşı-lan veriler, betimsel analiz tekniğine uygun olarak alanyazının taranması ile ulaşılan ölçütlere göre incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda 5. sınıf, 2024 Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda 6. sınıf dü-zeyinde yer verilen ses olayları konusu, her iki programda da işlevsel bir yaklaşımla ele alınmıştır. 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda ses olayları ile ilgili beş farklı terim varken, 2024 Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda yedi farklı terim vardır. Ses olayları konusu 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda yazma becerisi ile, 2024 Türkçe Öğretim Programı’nda ise dört temel dil becerisi ile ilişkilendirilmiş-tir. Ancak incelenen 5. sınıf Türkçe ders kitabında ses olayları ile ilgili öğretim etkin-liklerinin Türkçe Dersi Öğretim Programları’nın (MEB, 2019, 2024) temel yaklaşımı olan işlevsel dilbilgisine uygun olmadığı görülmüştür. Çünkü bu etkinliklerin metin temelli olmadığı, kuralcı bir yaklaşımla hazırlandığı, aşamalı olmadığı, dil becerileri ile ilişkilendirilmediği görülmüştür. Ayrıca hem öğretim etkinliklerinin hem de tema sonunda yer alan ses olayları sorularının bilişsel öğrenme düzeylerinin hatırlama ve anlama basamağında kaldığı görülmüştür. Araştırmada ses olayları konusunun aşama-lık ilkesine uygun olarak yapı bilgisi bulunduğu için 6. sınıf düzeyinde verilmesinin uygun olduğu görüşü ortaya çıkmıştır. Son olarak araştırmada ders kitabı yazarları, öğretmenlere ve ilgililere katkı sağlaması için işlevsel dilbilgisi yaklaşımına uygun öğretim etkinlikleri hazırlanmıştır.
Keywords : işlevsel dilbilgisi, ses olayları, Türkçe dersi öğretim programı, Türkçe ders kitabı