İlk Müslüman Kadınlardan ‘Âtike Bint Zeyd’in Hayatına Bir Bakış

Authors : Havva Esma AKIŞ

Pages : 197-222

Doi:10.56288/siyer.1112057

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2022-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Sahabe biyografileri, Siyer yazıcılığına zenginlik katan hususlardandır. Kadını ve erkeği ile Hz. Peygamber’i yakinen tanıyan, onun kutlu risaletine tanıklık eden ve ilk İslâm toplumunu oluşturan bireylerin hayat hikâyelerinin ehemmiyeti büyüktür. Özellikle kadın sahabîlerin ilim dünyasına tanıtılmasının lüzumu izahtan vârestedir. Bu ne¬denle makalemizde meşhur kadın sahabî ‘Âtike bint Zeyd’in hayatı ele alınacaktır. ‘Âtike bint Zeyd, Hz. Peygamber’in cennetle müjdelediği on kişiden biri olan Saîd b. Zeyd’in kardeşi, Cahiliye döneminde hanîf olarak yaşamış Zeyd b. Amr’ın kızı, Hz. Ebû Bekir’in gelini, Hz. Ömer’in, Zübeyr b. Avvâm’ın ve bir rivayete göre de Hz. Hüseyin’in eşi ve ‘İyâd b. Ömer’in annesidir. O İslâm’ın Mekke döneminde Müslü¬man olan ve Medine’ye hicret edenler arasında idi. Hayatının Mekke dönemine dair kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. İlk evliliğini Hz. Ebû Bekir’in oğlu Abdullah ile yapmıştır. Abdullah’ın vefatından sonra Resûlullah’ın ashabından birkaç kişi ile daha evlenmiştir. Sonraki eşlerinin hepsinin şehit olması nedeni ile Medinelilerin “Kim şehit olmak istiyorsa ‘Âtike ile evlensin” dedikleri bir kadın sahabîdir. Gerek İslam öncesi gerekse İslamî dönemde Araplar arasında yaygın olan şâirlik, ‘Âtike bint Zeyd’in mümeyyiz vasıflarından birisidir. Şiirleri arasında hem Resûlullah, hem de şehit düşen eşleri için söyledikleri günümüze kadar ulaşmıştır. İbadete düşkünlüğü, namazlarını Mescid-i Nebevî’de kılma konusundaki hassasiyeti ve evleneceği zaman eşlerine bunu şart koşması da onun dikkat çeken özellikleri arasında zikredilmektedir.
Keywords : İslam Tarihi, Sahabî, Kadın, Şair, Âtike bint Zeyd