Batı Karadeniz Bölgesinde Toplanan Yerel Nohut (Cicer arietinum L.) Populasyonlarının Yanıklık Hastalığı (Ascochyta rabiei (Pass.) Labr.) Bakımından Değerlendirilmesi

Authors : Arslan Uzun, Ümit Eser, Oral Düzdemir, Hatice Bozoğlu, Sezai Gökalp

Pages : 188-195

Doi:10.18615/anadolu.1521566

View : 55 | Download : 72

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Batı Karadeniz Bölgesinde marjinal alanlarda küçük ölçekli işletmelerden toplanan yerel nohut popülasyonlarında yanıklık hastalığına (Ascochyta rabiei (Pass.) Labr.) karşı tepkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, Batı Karadeniz Bölgesinde yer alan beş ilde (Karabük, Kastamonu, Samsun, Sinop ve Amasya) nohut yetiştirilen alanlardan toplanan 51 adet köy populasyon tohumluğunun tasnifiyle elde edilen 200 adet alt örnek ile 4 adet tescilli çeşit (Azkan, Canıtez, Çağatay ve Gökçe) kullanılmıştır. Çalışma Tokat’ ta Augmented deneme deseninde tarla denemesi koşullarında ve Samsun’da kontrollü sera şartlarında yürütülmüştür. Hastalık gelişimi tarla şartlarında doğal şartalara bırakılırken, kontrollü sera şartlarında suni bulaştırma sağlanmıştır. Tarla şartlarındaki çalışmada; 40 cm x 5 m (sıra arası x sıra uzunluğu) ebatlarındaki parsellerde 1-9 skalasına göre yapılan değerlendirme sonucunda 200 adet alt örnekten; 3 adedinin 1-3 (dayanıklı), 14 adedinin 4-5 (toleranslı), 133 adedinin 6-9 (hassas) değerlerini aldıkları belirlenmiştir. Kontrollü sera şartlarında, viyollerde 1-9 skalasına göre yapılan değerlendirme sonucunda çalışmada dayanıklı ve toleranslı alt popülasyonun olmadığı 2 adet alt popülasyonun orta hassas, 31 alt popülasyonun hassas, geri kalan 167 adet alt popülasyonun ise dayanıksız oldukları saptanmıştır.
Keywords : Nohut, yanıklık hastalığı, Ascochyta rabiei, dayanıklılık