KAMU TERCİHİ TEORİSİNİN SINIRLARI: EKONOMİ, SOSYOLOJİ VE PSİKOLOJİ PERSPEKTİFLERİNDEN BİR ANALİZ

Authors : Özgür Kızıltoprak

Pages : 1-17

Doi:10.38004/sobad.1601215

View : 106 | Download : 97

Publication Date : 2025-03-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Temsili demokrasilerdeki kamu ekonomilerinin başarısızlığı üzerine temellenen kamu tercihi yaklaşımının ilgi alanı multidisipliner bir yapıdadır. Politik süreçteki aktörlerin davranışlarını ekonomik boyutuyla analiz eden kamu tercihi kuramı bu yönüyle seçmen davranışlarını açıklamada yetersiz kalmıştır. Bu durum seçmen davranışlarını politik ekonomi, sosyoloji ve psikoloji gibi farklı disiplinler çerçevesinde değerlendirilmesini gerektirmiştir. Bu kapsamda farklı disiplinlere ait yaklaşımların karşılaştırılarak seçmen davranışlarının açıklanmasında multidisipliner bir anlayışı egemen kılmak zorunludur. Mali sosyoloji bu anlamda seçmen davranışlarına ilişkin multidisipliner yaklaşımların ortak alanı olmaya adaydır. Farklı disiplinlerin seçmen davranışları ve parti politikaları üzerine geliştirdikleri yaklaşımlar öz disipliner çerçevede literatüre önemli katkılar sağlamıştır. Bu anlamda ekonomi yaklaşımı ve politik devresel dalgalanmalar literatürü kamu tercihi yaklaşımının temel varsayımlarını desteklemektedir. Ancak seçmen ve parti davranışlarının sosyolojik ve psikolojik boyutu kamu tercihi yaklaşımı ve bu yaklaşımı destekleyen ekonomi yaklaşımı ile politik devresel dalgalanmalar literatüründe ihmal edilmiştir. Bu anlamda sosyal yaklaşım ve Sosyo-Psikolojik yaklaşım siyasal süreçteki oyuncuların davranışlarının daha iyi anlaşılması açısından literatürdeki eksiklikleri tamamlayıcı ve geliştirici bir rol üstlenmişlerdir.
Keywords : Kamu Tercihi Teorisi, Seçmen Davranışları, Mali Sosyoloji