İller Arası Göç Tahmini İçin Bir Çekim (Cazibe) Modeli Önerisi

Authors : Recep BİNDAK

Pages : 111-120

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2016-07-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Çekim modeli Newton’un evrensel çekim yasasını esas alan ve iki yerleşim yeri arasındaki göçün niceliği için bir model sunmaktadır. Çekim modeli ilk defa Newton’un evrensel çekim yasasından esinlenerek ortaya atıldı. Princeton Üniversitesinden astronom Stewart öğrencilerinin memleketlerine olan mesafenin Newton’un Çekim Yasasına benzediğine dikkat çekerek çekim kanununu mekansal etkileşime uyarladı. Göçün i-çıkış merkezinden j-varış merkezine olduğu varsayılarak çekim veya demografik kuvvet insert ignore into journalissuearticles values(Göç baskısı); biçiminde ifade edilmiştir. Burada Mij ; i den j ye olan göçün büyüklüğü, Pi ve Pj sırasıyla i-çıkış ve j-varış merkezlerinin nüfusları, Dij ise bu merkezler arsı mesafedir. Bu bağıntıya göre demografik kuvvet merkezlerin nüfusları ile doğru merkezler arası mesafenin karesi ile ters orantılıdır. Çekim modelinde bağımlı değişken i den j ye olan göçtür. Bu çalışmanın amacı Türkiye de iller arası göç tahmini için çekim modelleri ortaya koymaktır. Bu amaçla illerin cazibe katsayıları hesaplandı. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt insert ignore into journalissuearticles values(ADNK); verileri kullanılarak bu modeller sınandı. Veriler TÜİK veri tabanından elde edildi. İBB3 düzeyi istatistikleri kullanıldı. İllerin cazibe katsayıları verilen göç ve alınan göç tahmini için modeller oluşturuldu Çoklu lineer regresyon sonucunda katsayıların anlamlı ve beklenen işarete sahip olduğu görüldü. Ayrıca illerin cazibe katsayılarının bazı değişkenler ile anlamlı korelasyonlar verdiği görüldü.
Keywords : Çekim modeli, iç göç, Cazibe katsayısı