Çok Düzeyli Çalışmalarda Propensity Skor Yönteminin Kullanımı

Authors : Elif Çiğdem ALTUNOK, Dilek ALTAŞ, Deniz KIRAÇ

Pages : 269-282

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2018-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Gözlemsel çalışmalarda, araştırmacının birimleri rassal olarak gruplara atama işleminde kontrolü yoktur. Bu, gruplara düşen birimlerin ortak değişkenlerinde bazı farkların gözlemlenmesine ve dolayısıyla etkenin yanlı tahminlerine neden olmaktadır. Propensity Skor insert ignore into journalissuearticles values(PS);, etkenin gözlenen ortak değişkenlere göre koşullu olasılığıdır. Benzer PS’e sahip birimler gruplara çeşitli yöntemler ile seçilerek yeniden örnekleme yapıldığından, PS bir dengeleme skorudur. PS örneklemedeki yanlılığın azaltılmasında ve tahminin kesinliğinin arttırılmasında kullanılmaktadır.  Orijinalinde PS, ikili düzeyli çalışmalar için hesaplanmaktadır, ancak birçok çalışma da ikiden çok düzeyli olabilmektedir. Çalışmamızda, PS yönteminin çok düzeyli çalışmalarda kullanımının gösterilmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya Ocak-Mayıs 2014 tarihleri arasında Marmara Üniversitesi Hastanesine başvuran ve Vücut Kitle İndeksine insert ignore into journalissuearticles values(VKİ); göre gruplandırılmış n=150 birey dahil edilmiştir. ‘Üç Faktörlü Beslenme Ölçeği’ kullanılarak elde edilen beslenme alışkanlıkları faktörleri, yaş ve cinsiyet bağımsız değişkenlerinin, VKİ gruplarına etkisini ortaya koyabilmek için, PS öncesi ve PS sonrası örneklemler için sıralı lojistik regresyon analizi yapılmıştır.  Fazla kilolu olmasında, PS öncesi; sabit değer, yaş ve açlığa duyarlılık yeme faktörünün, PS sonrası ise; sabit değer ve yaşın etkisinin olduğu belirlenmiştir. Obez olunmasında PS öncesi; sabit değer, yaş ve duygusal yemek yeme faktörünün, PS sonrası ise; sabit değer, yaş, açlığa duyarlılık, duygusal yemek yeme ve kontrolsüz yemek yeme faktörlerinin etkisinin olduğu belirlenmiştir. PS öncesi ve sonrası, bağımsız değişkenlerin etkilerinin anlamlılıklarında bazı farklılıklar gözlenmiştir. PS sonrası sınıflandırma yüzdesinin arttığı ve daha homojen örneklem oluşturulduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, PS yöntemi, çok düzeyli çalışmalarda, gruplar arasındaki seçim yanlılığın azaltılmasında ve tahminlerin kesinliğinin arttırılmasında kullanılabilmektedir.
Keywords : Çok Düzeyli Çalışmalar, Propensity Skor, Yanlılığın Azaltılması, Sıralı Lojistik Regresyo