Mustafa Kemal Atatürk’ün Sosyoloji’ye İlgisi ve Sosyoloji’nin Kurumsallaşmasına Yönelik Girişimleri

Authors : Uğur Berk KALELİOĞLU

Pages : 141-151

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2020-08-07

Article Type : Research Paper

Abstract :Sosyoloji, sosyal bilimler içerisinde kurumsallaşmasını en geç tamamlayan disiplinlerden biri olma özelliği taşımaktadır. Varlığını ise içerisinde bulunduğu toplumun hürriyeti ölçüsünde koruyan bir yapı göstermektedir. Modern Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, hedeflediği siyasi ve sosyal hürriyetin, ancak o toplumun sui generis insert ignore into journalissuearticles values(nevi şahsına münhasır); karakterini açıklayabilecek bir toplumbilimi ile temin edilebileceğini idrak etmiştir. Bu sebeple, Manastır Askeri Lise öğrenciliği yıllarından itibaren, Sosyoloji’ye büyük önem vermiştir. Toplumbilime karşı olan bu özel ilgisi yalnızca subaylık döneminde okuduğu sosyolojik eserlerle münferit kalmamış, 1930 yılı Cumhurbaşkanlığı döneminde yayınladığı “Vatandaş İçin Medeni Bilgiler” kitabı, 1931-32’de teşekkül ettirdiği Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti ve Türk Dili Tetkik Cemiyeti ve Nazi rejiminden kaçan bilim insanlarını Türk üniversitelerinde istihdam ettirmesi ile, Sosyoloji disiplininin Türkiye’de kurumsallaşmasında önemli rol oynamıştır. Bu makalede, Mustafa Kemal Atatürk’ün Sosyoloji bilimine duyduğu ilgi tanıtılacak ve bu doğrultuda gerçekleştirdiği şahsi ve kurumsal girişimler ele alınacaktır. Makale, birinci ve ikinci el kaynaklara dayalı araştırma-inceleme niteliği taşımaktadır.
Keywords : Mustafa Kemal Atatürk, Sosyoloji, Sosyal Bilimler, Sosyologlar