MADDE İLE İLİŞKİLİ BOZUKLUKLAR: KISA BİR GÖZDEN GEÇİRME

Authors : Sena GÜLTEKİN, Ahmet ÖZBAY

Pages : 803-814

View : 161 | Download : 113

Publication Date : 2023-08-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Ülkemizde ve tüm dünyada bağımlılık yapıcı maddelerin kullanım sıklığı gittikçe artarak önemli bir toplum sağlığı sorunu haline gelmeye başlamıştır. Madde bağımlılığı maddeyi ilk kez denemekle başlayıp bağımlılığa kadar gidebilmektedir. Madde kullanımının yol açtığı sorunlar DSM-I’den itibaren farklı sınıflandırmalar içerisinde yer almış ve çeşitli başlıklar altında tanımlanmıştır. DSM-V’te madde kötüye kullanımı ve madde bağımlılığı madde ile ilişkili bozukluklar adı altında tek bir başlıkta toplanmıştır. Madde bağımlılığını konu alan çeşitli çalışmalarda madde kullanımının kadınlara kıyasla erkekler arasında çok daha fazla olduğu görülmektedir. Öte yandan kadınlarda ise bağımlılık daha hızlı gelişme göstermektedir. Etiyolojisini biyolojik ve genetik, psikolojik, çevresel, sosyal ve ailevi faktörler ve bireysel etkenler olmak üzere çeşitli faktörler oluşturmaktadır. Madde ile ilişkili bozukluklar her yaş grubundaki kişilerde görülmekle birlikte özellikle ergenlik dönemi madde bağımlılığı açısından en kritik dönemdir. Ergenler için bu bozuklukların tedavisini ve koruyucu yöntemleri bilmek onların bu durumun üstesinden gelebilmeleri için çok önemlidir. Genel olarak bu makalede madde ile ilişkili bozuklukların neler olduğu, madde ile ilişkili bozukluklara yönelik farklı kuramsal yaklaşımlar, ergenlikte madde kullanımı ve bağımlılığın nasıl anlaşılabileceği ve bu bozuklukların üstesinden nasıl gelebilecekleri üzerinde durulmuştur. Kaynakça: * Akbaş, G. E. ve Mutlu, E. insert ignore into journalissuearticles values(2016);. Madde bağımlılığı tedavisi gören kişilerin bağımlılık ve tedavi deneyimleri. Toplum ve Sosyal Hizmet, 27insert ignore into journalissuearticles values(1);, 101-122. * Akkuş, D. insert ignore into journalissuearticles values(2010);. Ergende esrar kullanımı: Toplum ruh sağlığı yaklaşımı insert ignore into journalissuearticles values(olgu sunumu);. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 1insert ignore into journalissuearticles values(1);, 43-46. * Akşahin, H. insert ignore into journalissuearticles values(2017);. Bağımlı hastalarda çocukluk çağı travmalarının alkol ve madde kullanımına etkisinin incelenmesi. insert ignore into journalissuearticles values(Yüksek Lisans Tezi);. Üsküdar Üniversitesi, İstanbul. * Albayrak, S. ve Balcı, S. insert ignore into journalissuearticles values(2014);. Gençlerde madde bağımlılığı ve önlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 11insert ignore into journalissuearticles values(2);, 30-37. * Aldemir, E. insert ignore into journalissuearticles values(2019);. Bağımlılık Epidemiyolojisi. Bağımlılık Tanı, Tedavi, Önleme. İstanbul: Gülmat Matbaacılık. * Alsancak, F. insert ignore into journalissuearticles values(2016);. Madde bağımlılığında bilinmesi gerekenler ve korunma yolları. Madde bağımlısı yetişkinlerin ve ailelerinin rehabilitasyonu ve topluma yeniden kazandırılması projesi. REHAB. 1-47. * Altundağ, F. insert ignore into journalissuearticles values(2021);. Ergenlerde madde kullanım bozukluğunun madde bağımlılığından korunmada ergenlerde öz-yeterlilik ölçeği ve anne-baba tutum ölçeği ile değerlendirilmesi. insert ignore into journalissuearticles values(Yüksek Lisans Tezi);. İstanbul Gelişim Üniversitesi, İstanbul. * APA insert ignore into journalissuearticles values(2013);. Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı insert ignore into journalissuearticles values(5.Baskı);. insert ignore into journalissuearticles values(E Köroğlu, Çev.);. Hekimler Yayın Birliği. * Arıkan, M. insert ignore into journalissuearticles values(2019);. Madde bağımlılarının erken dönem uyumsuz şemaları ve işlev bozucu baş etme biçimleri: Şema terapi perspektifinde bir inceleme. insert ignore into journalissuearticles values(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi);. * Aslan, R., Aktaş, A. ve Akgür, S. A. insert ignore into journalissuearticles values(2023);. Çocuk ve ergenlerde madde kullanımı ve adli toksikolojik analizler. Bağımlılık Dergisi, 24insert ignore into journalissuearticles values(1);, 93-103. * Atar, A. Ö., Yalçın, Ö., Uygun, E., Demirci, A. Ç. ve Erdoğan, A. insert ignore into journalissuearticles values(2016);. Madde kullanım bozukluğu olan ergenlerde aile işlevlerinin, çift uyumunun ve anne baba tutumunun değerlendirilmesi. Nöro Psikiyatri Arşivi, 53, 35-41. * Atlam, D. H. ve Yüncü, Z. insert ignore into journalissuearticles values(2017);. Üniversite öğrencilerinde sigara, alkol, madde kullanım bozukluğu ve ailesel madde kullanımı arasındaki ilişki. Klinik Psikiyatri, 20, 161-170.
Keywords : Madde İle İlişkili Bozukluklar, Madde Bağımlılığı, Ergenlikte Madde Kullanımı, Madde ile İlişkili Bozukluklardan Korunma Yolları