ENGELLİ BİREYLERDE BİR SOSYAL BASKI ARACI OLARAK DAMGA: GİZLİ AJAN

Authors : Ayla OĞUZ

Pages : 1-10

Doi:10.19129/sbad.37

View : 12 | Download : 11

Publication Date : 2015-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Engelli bireylerin sosyal psikolojisi onların toplumdaki yeri, rolü ve davranışlarıyla doğrudan bağlantılıdır. İşlev yoksunluğu olarak tanımlanabilecek olan engellilik kavramı kişinin bireysel, psikolojik, sosyal ve kültürel yaşamını olumsuz şekilde derinden etkiler. Sosyolog ErwingGoffman‟a göre engelli insan toplum tarafından damgalanmıştır. Goffman, damga teorisinde engellilere karşı geliştirilen tutumları bireysel, psikolojik, sosyolojik ve kültürel modeller olarak sınıflandırır. Joseph Conrad‟ın on dokuzuncu yüzyıl İngiltere‟sini anlatan Gizli Ajan adlı romanı engellilerin toplumdaki değersizliğine vurguda bulunur. Romandaki zihinsel engelli Stevie‟ninVerloc‟un saldırı planlarına kolayca kurban edildiği görülür. Gerçekte ise Stevie‟nin bireysel trajedisi bir engelli olarak konumundan kaynaklanan edilgen durumdan ve saflıktan dolayıdır. İçe dönük bir yapıya sahip olan Stevie zihinsel engelli olarak toplumun kurbandır. Bu bağlamda romanda on dokuzuncu yüzyılda zihinsel engellilerin, ekonomik, sosyal, psikolojik ve kültürel düzeyler açısından damgalanarak toplumdan dışlandığı gerçeği açıktır
Keywords : Damga teorisi, Goffman, engelli, içedönük, baskı, Jung