CÂMİʻU’T-TEVÂRÎH’TE SELÇUKLU DEVLET ADAMLARI HAKKINDAKİ ŞİİRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Pınar KAYA TAN

Pages : 49-57

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2020-06-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Gerek siyasî gerekse sosyal ve toplumsal alanlarda Ortaçağ tarihi ile ilgili araştırma yapmak isteyenler farklı türlerdeki pek çok kaynağa müracaat etmek durumundadır. Şairlerin biyografilerini ve şiirlerinden örnekleri ihtiva eden tezkireler, şiir dîvânları ve umumî ya da hususî tarihlerde yer alan kasîdeler, hicivler Ortaçağ tarihi araştırmaları açısından vazgeçilmez kaynaklar arasında yer almaktadır. Bilhassa edebî kaynaklarda, devlet adamları ve kumandanların tarihte üstlendikleri rolün dışında özel hayatlarına da yer verilmekte ve bu sayede başka hiçbir kaynaktan elde edilemeyecek zenginlikteki bilgiler gün ışığına çıkmaktadır. Ortaçağ Türk tarihi çalışmaları açısından vazgeçilmez kaynaklar arasında yer alan Reşîdüddin Fazlullāh-ı Hemedânî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 718/1318); Câmiʻu’t-tevârîh adlı eserinin Selçuklular tarihini ihtiva eden cildinde bu bağlamda hem Selçuklu Sultanlarının faaliyetleri tarihî kronolojiye uygun olarak aktarılmakta hem de yer yer beyitlere, şiirlere yer verilerek anlatım zenginliği sağlanmaktadır. Bu eserde yer alan şiirlerde şüphesiz siyasî tarihin yanı sıra diğer kaynaklarda çokça bahsedilmeyen dönemin sosyal, iktisadî, kültürel ve edebî hayatı hakkında da ipuçları bulunmaktadır. Bu çalışmada öncelikle Reşîdüddin’in eserinde Selçuklu sultanları haricinde dönemin siyasî hayatına tesir etmiş olan başta vezîrler olmak üzere çeşitli dîvân görevlilerinin, emîrlerin hayatları ve faaliyetleriyle ilgili bilgiler barındıran ya da bizzat bu devlet görevlileri tarafından yazılmış olan şiirlerin Farsçadan dilimize tercüme edilmesi ve tarihî açıdan değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.
Keywords : Reşîdüddin Fazlullāh, Câmiʻut tevârîh, Selçuklular