Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: MIST Ülkeleri Üzerine Uygulamalı Bir Çalışma

Authors : Yunus Emre BİROL, Bünyamin DEMİRGİL

Pages : 69-78

Doi:10.48145/gopsbad.1051976

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Beşeri sermayenin önemli bir unsuru olan sağlık harcamaları kısa dönemde cari nitelikli bir harcama iken uzun dönemde beşeri sermaye stokunu artırdığından yatırım harcaması niteliğindedir. Sağlık harcamaları bir yandan toplum sağlığını diğer yandan beşeri sermaye düzeyini etkilemektedir. Ayrıca sağlık harcamalarının ekonomik büyümeye katkı sağlaması beklenmektedir. Bu nedenle son yıllarda literatürde ekonomik büyüme üzerinde sağlık harcamalarının etkisinin belirlenmesine yönelik çalışmalar artış göstermiştir. Bu kapsamda çalışmada MIST ülkeleri olarak nitelendirilen Meksika, Endonezya, Güney Kore ve Türkiye’nin 2000-2018 dönemi için yıllık verileri kullanılarak sağlık harcamaları ekonomik büyüme ilişkisi panel eşbütünleşme ve panel nedensellik testleri ile araştırılmıştır. Eşbütünleşme test sonucunda değişkenler arasında uzun dönemli bir eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Eşbütünleşme katsayı tahmin sonucuna göre sağlık harcamaları ekonomik büyümeyi pozitif yönde etkilemektedir. Nedensellik testine göre değişkenler arasında kısa dönemde ekonomik büyümeden sağlık harcamalarına doğru tek yönlü, uzun dönemde sağlık harcamaları ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi bulunmaktadır. Genel olarak sonuçlar literatürdeki çalışmaların çoğunluğu ile benzeşmekte ve sağlığa dayalı büyüme hipotezini desteklemektedir.
Keywords : Sağlık Harcamaları, Ekonomik Büyüme, Panel Eşbütünleşme Analizi, Panel Nedensellik Analizi