TÜRKİYE’DE SOSYAL HARCAMALAR VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ

Authors : Musa ÖZTÜRK

Pages : 497-519

Doi:10.21560/spcd.vi.578493

View : 20 | Download : 12

Publication Date : 2020-10-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Görünmez el ve serbest piyasa odağındaki klasik görüşün 1929 krizine çözüm üretememesi, ekonomik oyuna müdahaleleri öngören Keynesgil yaklaşımlara kapı aralamıştır. Böylece sanayi devriminden itibaren güven duyulan liberal politikaların yerini refah merkezli politikalar almaya başlamıştır ve bu durum 1970li yıllara kadar sürmüştür. 1970lerde yaşanan gelişmeler sonucunda refah yaklaşımından neoliberal politikalara yöneliş başlamıştır. Bu dönüşüm sürecinde toplumlar sosyoekonomik ve politik anlamda ciddi krizlerle karşı karşıya kalmışlardır. Ortaya çıkan sorunlarla baş edebilmek için ülkeler 1980ler itibaren sosyal harcamalar yapmaya başlamışlar ve zaman içinde bu harcamalar ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin varlığı ve mahiyeti sorgulanmaya başlamıştır. Çalışma kapsamında Türkiye’nin 1980 sonrası dönemde aynî ve nakdî kamusal sosyal harcamaların ekonomik büyüme ile olan ilişkisi incelenmektedir. Bu doğrultuda ilk olarak IMF ve OECD-SOCX veri tabanından elde edilen değişkenlerin durağanlıkları Genişletilmiş Dickey - Fuller insert ignore into journalissuearticles values(ADF); ve Phillips – Perron insert ignore into journalissuearticles values(PP); birim kök sınamalarıyla test edilmektedir. Ardından değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişkileri analiz eden yapısal vektör oto regresyon analizi insert ignore into journalissuearticles values(SVAR); yapılarak etki-tepki fonksiyonları, varyans ayrıştırması ve pairwise Granger nedensellik testi yapılmıştır. Elde edilen analiz sonuçlarına göre değişkenler birbirlerini değişen oranlarda etkilemektedirler ve nakdî sosyal harcamalar ile aynî sosyal harcamalar ve GSYH arasında tek yönlü nedensellik ilişkisi mevcuttur. Bu durum sosyal harcamaların ekonomik büyüme üzerinde etkili olduğunu ifade eden Keynesgil yaklaşım ve İçsel Büyüme modellerini destekler mahiyettedir ve sosyal harcamaların Türkiye ekonomisinde bir tür yatırım olduğunu ifade etmektedir.
Keywords : Sosyal Harcamalar, Ekonomik Büyüme, Yapısal VAR