Bir Mekansal Ayrışma Örneği: Favela ve Gecekondulara Sosyolojik Bakış

Authors : Merve ÇELİK GÖNÜLTAŞ, Yasin Can GÖNÜLTAŞ

Pages : 249-265

View : 21 | Download : 9

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Review Paper

Abstract :1945’li yıllardan 1960’lı yıllara kadar gecekondu genellikle, yoksul ailelerin “masum” barınma ihtiyaçlarını, kendi düşük gelir düzeyiyle karşılamaya yarayan ve hızlıca bir gecede kondurulan bir yapı olarak nitelendirilmektedir. 1960’lı yıllardan sonraki dönemde hızla artan şehirlere göç olgusu, hemşehricilik bilinciyle de konut açığına çözüm pratiği olarak gecekondu yerleşkelerinin sayısını artırmıştır. Kentleşme olgusu bu aşamada bütüncüllükten farklı olarak heterojen bir yapı şeklinde seyretmiş ve büyük şehirlerde yoksulluk alanlarına dönüşmüştür. Türkiye’de gecekondu, Brezilya’da ise favela olarak adlandırılan mekânsal olarak ayrışmış yerleşkelerin ekonomik, kültürel ve sosyal açıdan incelenmesi; yoksulluk alanlarının neden ve nasıl ortaya çıktığını, nasıl gelişim gösterdiğini anlamak açısından önemlidir. Bu amaçla çalışma kapsamında mekânsal ayrışma kavramının açıklanmasının ardından Türkiye’deki gecekondu kültürü ile Brezilya’daki fevala kültürünün incelenmesi sağlanmıştır.
Keywords : Gecekondu, Favela, Mekansal Ayrışma, Kentsel Alan, Yoksulluk Alanları