Modern Etik Karşıtı Bir Düşünür Olarak Zygmunt Bauman ve Postmodern Etik Anlayışı

Authors : Ferhat TEKİN

Pages : 39-74

Doi:10.25306/skad.802615

View : 20 | Download : 31

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede çağdaş bir sosyolog ve düşünür olan Zygmunt Bauman’ın modern ve postmodern etiği nasıl bir perspektiften ele aldığı ve sorunsallaştırdığı incelenmektedir. Bauman modernite ve postmodernite arasında kendisini postmoderniteye daha yakın görmekte ve konumlandırmaktadır. Bu çerçevede onun etik ve ahlak anlayışı da bütünüyle olmasa da postmodern bir özellik göstermektedir. Özellikle aydınlanma felsefesiyle birlikte ahlakın tamamen rasyonelleştirilerek evrensel bir etik koda ve ardından da yasaya dönüştürüldüğünü ve böylece insanın ahlaki kapasitesine el konulduğunu ileri sürer. Modern türdeş toplum, devlet ve bürokratik anlayışın, toplumsal normlara, yasaya ve verilen emre itaate zorlayan yapısının insanı gayri ahlaki ve sorumsuz kıldığını vurgular. Bu bağlamda Bauman bu modern etik anlayışa karşı postmodern etiği önererek, insanın el konulmuş olan ahlaki kapasitesinin geri alınabileceğini ve böylece yaşamın yeniden ahlakileştirilebileceğini düşünür. Dolayısıyla modern etiğin üzerine kurulduğu temele yıkıcı bir darbe vurma girişiminde bulunur. Ancak Bauman’ın perspektifinde postmodern etik nihilist değildir, fakat modern kodlarla da asla uyuşmaz. Kısacası ona göre ahlak dış-erksel değil öz-erkseldir. Dolayısıyla o ahlakın bir tercih meselesi olduğunu ve tercihin olmadığı yerde ahlaktan da bahsedilemeyeceğini vurgular.
Keywords : Bauman, modern etik, postmodern etik, ahlak