Psikiyatrinin Toplumsal Etkilerine Dair Nitel Bir Araştırma: Ege Üniversitesi Örneği

Authors : Gamze GÜRLER

Pages : 21-44

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2017-05-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Batı dünyası, Aydınlanma’dan itibaren kendisini “aklın” öncülüğünde yeniden inşa etmiş ve önceden dinsel söylemlerin hâkimiyeti altındaki alanları bilimsel olarak incelemeye başlamıştır. Psikoloji ve psikiyatri bilimlerinin kökenleri Aydınlanma`ya dayanmaktadır. Bu bilimlerin ortaya çıkışı ancak akla yapılan vurgu sayesinde mümkün olmuştur. Aklın karşısında yer alan deliliğin mistik konumu moderniteyle birlikte değişmiş ve akıl hastaları giderek bir yük olarak görülmeye başlanmıştır. Psikiyatri, bilimsel söylemler ile akıl hastaları üzerinde sosyal kontrol sağlamış, onları kurumlara kapatmıştır ve ötekileştirmiştir. Bu çalışmada amaç,  Ege Üniversitesi’nin farklı fakültelerinde öğrenim görmekte olan 25 kişiyle gerçekleştirilen yarı-yapılandırılmış görüşmeler yoluyla psikiyatrik söylemlerin bireylerin akıl sağlığı ve hastalığı hakkındaki fikirlerini nasıl etkilediğini anlamaktır. Araştırma bulguları, katılımcıların psikiyatrinin otoritesini onayladıklarını ve psikiyatriyi nesnel bir bilim olarak gördüklerini, akıl hastalıklarını psikiyatrik söylemler temelinde anormal davranışlarla özdeşleştirdiklerini göstermektedir. Katılımcıların çoğu akıl hastalarının ötekileştirildiğinin farkında olmasına rağmen, psikiyatrinin söylemlerine benzer açıklamalarıyla etiketleme sürecine katkıda bulunmaktadır. Akıl hastalıkları katılımcılar için diğer bedensel hastalıklardan daha korkutucu olmaktadır.
Keywords : Delilik, Psikiyatri, Medikalizasyon, Etiketleme